Insecten verplaatsen zich op allerlei manieren, zoals vliegen, kruipen en zwemmen. Maar mieren doen er nog een schepje bovenop: ze liften gewoon met je mee.
Mieren blijken bijzonder vindingrijk in het vinden van manieren om zich te verplaatsen en nieuwe regio’s te koloniseren. Ze liften zelfs mee op auto’s, zo toont een nieuwe studie aan. Ze nemen hun hele kolonie mee, inclusief de koningin, en reizen zo naar een nieuw gebied om zich daar te vestigen.
Auto’s bedekt met mieren
Onderzoeker Scotty Yang heeft onlangs een artikel in Ecological Entomology gepubliceerd dat dit opmerkelijke gedrag van mieren beschrijft. “Op sociale media zagen we berichten van mensen die ontzet waren omdat hun auto’s bedekt waren met mieren,” vertelt hij. “Hoewel we medelijden met hen hadden, wilden we tegelijkertijd ook onderzoeken of deze gebeurtenissen iets gemeen hadden.”
Studie
Yang’s onderzoek was een burgerwetenschapsproject waarbij sociale media-berichten van mensen in heel Taiwan werden gebruikt. Hij observeerde tussen 2017 en 2023 negen verschillende mierensoorten – waaronder het spookdraaigatje en de Dolichoderus thoracicus – die stiekem op auto’s waren meegelift om zich vervolgens op verschillende plekken op het eiland af te laten zetten. De studie analyseerde verschillende factoren die mogelijk van invloed zijn, zoals het seizoen, het weer, het type auto, de locatie en hoeveel mieren er waren.
Eigenschappen
Yang ontdekte dat de meeliftende mieren drie belangrijke dingen moeten kunnen: ze moeten het oppervlak van het voertuig kunnen beklimmen, ze moeten foerageer- en kolonisatiegedrag vertonen en ze moeten bestand zijn tegen de temperatuur op het voertuig waar ze zich aan vast klampen.
Invasieve soorten
Hoewel het onderzoek op het eerste gezicht vooral een beetje grappig lijkt, heeft het ook serieuze implicaties. Van de negen onderzochte mierensoorten werden er namelijk zeven als invasief beschouwd in de gebieden waar ze werden aangetroffen. Het monitoren van invasieve insecten en hun verspreidingspatronen is cruciaal voor entomologen omdat deze soorten een bedreiging kunnen vormen voor inheemse planten en dieren. Eerder dacht men dat invasieve mieren vooral verspreid werden via transport van landbouw-, bosbouw- en tuinbouwmaterialen zoals houtblokken, planten en grond. Maar nu blijkt dat ze dus ook gewoon via alledaagse voertuigen nieuwe gebieden bereiken.
Overbevolkt
Het is een hele opmerkelijke ontdekking. Want gewone auto’s zijn doorgaans geen geschikte plek voor mieren, ze kunnen er geen voedsel vinden of een nest te bouwen. Maar als mieren in overvolle kolonies leven, worden ze kennelijk gedwongen en zoeken bedreven naar nieuwe, ruimere plekken om zich te vestigen. Inheemse mieren hebben minder vaak last van deze ‘overbevolkingsdruk’, wat betekent dat invasieve soorten eerder geneigd zijn om mee te liften. Dit opent nieuwe mogelijkheden voor deze mieren om op nieuwe plekken te arriveren, wat hun verspreiding versnelt.
Voor zijn vervolgonderzoek is Yang van plan om een vergelijkbare studie op te zetten in de Amerikaanse staat Virginia. Van de honderd meest schadelijke invasieve soorten wereldwijd behoren er vijf tot de categorie mieren. En twee daarvan zijn al gevestigd in Virginia: de rode vuurmier en de Argentijnse mier. Deze mieren zijn steeds verder naar het noorden aangetroffen, mogelijk vanwege de stijgende temperaturen in het afgelopen decennium. De onderzoeker hoopt de verspreiding van de meeliftende mieren nauwgezet te volgen, om zo de impact van deze invasieve insecten op inheemse ecosystemen beter te begrijpen – en te beperken.
