Klein detail: we weten niet waar de botten nu zijn.
Nieuw onderzoek – verschenen in het blad Forensic Anthropology – onthult mogelijk eindelijk het lot van de beroemde Amelia Earhart, die in 1937 boven de Stille Oceaan verdween. Amerikaanse onderzoekers stellen in het paper dat botten die in 1940 op het afgelegen eiland Nikumaroro zijn aangetroffen, hoogstwaarschijnlijk van de pilote zijn.
Wie was Earhart ook alweer?
Amelia Earhart was de eerste vrouwelijke pilote die solo de Atlantische Oceaan overstak. En in 1937 stelde ze zichzelf ten doel om – samen met navigator Fred Noonan – de Stille Oceaan over te steken. Maar op 2 juli slaat het noodlot toe. De twee zijn dan onderweg van Nieuw-Guinea naar Howlandeiland, maar komen daar nooit aan. Het lijkt wel alsof de twee en hun vliegtuig in het niets verdwenen zijn. Al snel ontstaan er theorieën over wat de pilote en haar navigator zijn overkomen. Sommigen denken dat ze in de Stille Oceaan zijn neergestort. Anderen vermoeden dat ze een noodlanding hebben gemaakt op één van de Marianen-eilanden en vervolgens door de Japanners gevangen zijn genomen en op verdenking van spionage zijn geëxecuteerd. Het meest aannemelijke scenario lijkt echter dat Earhart op het destijds onbewoonde eiland Nikumaroro terecht is gekomen en daar aan haar verwondingen of honger is gestorven. Er zijn verschillende aanwijzingen die deze laatste theorie onderschrijven, zo is op het eiland balsem uit de jaren dertig ontdekt die op de bagagelijst van Earhart stond. En in 2012 werden op de bodem van de zee van het eiland onderdelen van een vliegtuig ontdekt die sterk doen denken aan het vliegtuig van Earhart.
De botten
In 1940 leek het er even op dat de mysterieuze verdwijningszaak was opgelost, toen op Nikumaroro botten werden ontdekt. Direct werd natuurlijk het verband met Earhart gelegd en de botten werden uitgebreid bestudeerd door de arts D. W. Hoodless. Hij moest echter al snel concluderen dat de botten onmogelijk van Earhart konden zijn; ze waren van een man. In de jaren die volgden, raakten de botten kwijt, waardoor het onmogelijk was om deze – met modernere technieken – te bestuderen. Het enige wat onderzoekers nog hadden, waren de metrische gegevens die Hoodless had genoteerd: vier metingen van de schedel en drie metingen van het scheenbeen, opperarmbeen en spaakbeen.
Nieuw onderzoek
Antropoloog Richard Jantz heeft zich nu nog eens over die metrische gegevens gebogen en maakte daarbij onder meer gebruik van een computerprogramma dat door forensisch onderzoekers gebruikt wordt om het geslacht, afkomst en lengte van een persoon te schatten op basis van skeletresten. En het computerprogramma was heel duidelijk: deze botten behoorden toe aan een vrouw. Daarmee is natuurlijk nog niet bewezen dat die vrouw Amelia Earhart was. En dus ging Jantz nog een stap verder. Hij ging na hoe waarschijnlijk het was dat deze botten van Earhart waren, door de computer de bouw van Earhart en die van een groot aantal andere individuen te laten bestuderen. Het resultaat is opvallend: de botten vertonen meer overeenkomsten met Amelia Earhart dan met 99% van de mensen in de controlegroep. “Tot er definitief bewijs is dat de resten niet aan Amelia Earhart toebehoren, is het meest overtuigende argument dat ze wel van haar zijn,” concludeert Jantz.
Hij wijst er daarbij op dat in 1940 naast de botten ook een stuk van een vrouwenschoen werd teruggevonden. Net als een doos waarin een sextant thuishoorde die rond 1918 werd vervaardigd en vergelijkbaar was met de sextant die Noonan gebruikte. Op basis van al dat bewijs is Jantz tamelijk zeker van zijn zaak: Earhart stierf op Nikumaroro. Hij wijst erop dat we weten dat Earhart op het moment dat ze verdween in de nabijheid van Nikumaroro-eiland was. “Ze verdween en vervolgens werden er menselijke resten ontdekt die helemaal overeenkomen met de hare.”