In Death Valley – de droogste plek in Noord-Amerika – is sinds eind vorig jaar een heus meer te vinden. En dat meer verplaatst zich ook nog eens, zo blijkt uit satellietbeelden.
Death Valley, in Californië, staat niet bekend om zijn fraaie waterpartijen. Het is namelijk de droogste plek van Noord-Amerika en één van de droogste plekken op aarde. Normaal gesproken valt er per jaar slechts 50 millimeter regen. Ter vergelijking: hier in Nederland krijgen we op jaarbasis zo’n 850 millimeter regen om de oren.
Nat
Maar de afgelopen tijd is het relatief nat in Death Valley. In de afgelopen zes maanden is er 125 millimeter water gevallen en ook vanuit de omringende bergen is behoorlijk wat water aangevoerd. Het is het resultaat van verschillende stormen – waaronder de tropische storm Hilary – die over Californië bewogen en recordbrekende hoeveelheden neerslag meevoerden. En die grote hoeveelheden neerslag zorgen voor een toch wel tamelijk uniek fenomeen in Death Valley: de totstandkoming van een heus meer. Hierdoor was het tot voor kort zelfs heel even mogelijk om op de droogste plek in de VS te kajakken!
SWOT
Het meer ontstond in Badwater Basin en wordt informeel aangeduid als Lake Manly. Het tijdelijke meer trok ook de aandacht van wetenschappers. En zij vroegen zich al snel af hoe groot en diep het meer nu precies was en hoe het zich door de tijd heen zou ontwikkelen. Om dat te achterhalen, riepen ze de hulp in van SWOT (zie kader).
SWOT staat voor Surface Water and Ocean Topography. De naam verwijst naar een satelliet die in december 2022 is gelanceerd. De satelliet moet het waterniveau in oceanen, rivieren en meren vaststellen en monitoren. Uiteindelijk hopen onderzoekers zo meer inzicht te krijgen in de invloed die de opwarming van de aarde op onze wateren heeft. Door na te gaan waar zich water bevindt – en waar het vandaan komt en waar het heengaat – hopen wetenschappers bovendien nauwkeuriger te kunnen voorspellen welke gebieden met droogte of juist overstromingen te maken kunnen krijgen.
En nu hebben onderzoekers SWOT dus ook ingezet om naar het tijdelijke meer in Death Valley te kijken. “Dit is een heel cool voorbeeld van hoe SWOT kan monitoren hoe unieke meersystemen werken,” stelt onderzoeker Tamlin Pavelsky. De satellietwaarnemingen – uitgevoerd in februari en maart – onthullen dat de diepte van het meer uiteenliep van 1 tot 0,5 meter. Op het hoogtepunt – kort nadat de stormen over Californië raasden – was het zo’n 10 kilometer lang en tot wel 5 kilometer breed.
Verplaatsing
Omdat het meer vrij ondiep is, kan het zich vrij gemakkelijk verplaatsen, zo blijkt uit de satellietbeelden. Zo bliezen sterke winden het water eind februari vrij eenvoudig naar een plek die enkele kilometers verderop lag.
Omdat er normaal gesproken nauwelijks water – laat staan meren – in Death Valley te vinden zijn, zijn er aldaar ook geen instrumenten geïnstalleerd om water te monitoren. Maar dankzij de SWOT-satelliet weerhield dat onderzoekers er dus niet van om het meer dat eind vorig jaar in Death Valley ontstond te bestuderen. Het laat volgens de onderzoekers de grote meerwaarde van de satelliet zien.
Natuurlijk kan het meer op één van de droogste plekken op aarde geen stand houden en is het gedoemd om weer te verdwijnen. Wanneer het meer helemaal verdwenen zal zijn, is onduidelijk. Wel is het waterpeil inmiddels al aan het zakken. Omdat het niet langer mogelijk is om het meer te bereiken zonder uitgebreide sporen achter te laten in de modder, is het inmiddels ook verboden om op het tijdelijke meer te varen. In de modder achtergebleven sporen, blijven namelijk net zolang zichtbaar tot er weer een meer ontstaat, zo is op de website van de National Park Service te lezen. En aangezien het wel even kan duren voor de droogste plek van Noord-Amerika weer zoveel water te verstouwen krijgt, wil de organisatie de bodem van Badwater Basin het liefst zo ongerept mogelijk houden. Varen kan dus niet meer, maar wel zijn nog altijd goed de prachtige reflecties van de bergen die Badwater Basin omringen in het water te zien. En dat is net zo uniek.
