Een verrassende ontdekking, aangezien gedacht werd dat het vermogen om een sterke band met mensen te vormen pas bij honden ontstond, na hun domesticatie 15.000 jaar geleden.
Iedereen die een hond heeft of ooit heeft gehad, kan het vast beamen: de band tussen mens en hond is speciaal. Dat heeft er onder andere mee te maken dat honden genegenheid voor mensen kunnen tonen. Iets dat uniek is voor honden? Nee, zo toont een nieuwe studie aan. Wolven doen dat ook. Een verrassende ontdekking, die de heersende domesticatietheorie tegenspreekt.
Vreemde situatietest
Onderzoeker Christina Hansen Wheat is erg geïnteresseerd in hoe domesticatie gedrag beïnvloedt. Om dit te bestuderen, voedde zij en haar team tien jonge wolven en twaalf puppy’s op en liet hen vervolgens verschillende gedragstests ondergaan. Eén van deze tests betrof de bekende ‘Vreemde situatietest’; een test die oorspronkelijk ontwikkeld is om hechtingsgedrag bij jonge kinderen te beoordelen. Gedurende dit experiment komt een bekende en een vreemdeling om de beurt in en uit een testruimte om zo een ietwat stressvolle situatie te creëren. De gedachte hierachter is dat door deze tamelijk stressvolle situatie, het kind, of in dit geval het dier, ‘troost’ zal zoeken bij degene waar hij zich vertrouwd voelt.
Onderscheid
In wezen zochten de onderzoekers tijdens de Vreemde situatietest of de wolven en de honden onderscheid konden maken tussen de bekende persoon en de vreemdeling. Zo bestudeerden ze of de dieren meer genegenheid naar de bekende persoon vertoonden, meer de tijd namen om deze persoon te begroeten en fysiek contact zochten in vergelijking met de vreemdeling. Als zowel de honden als de wolven dit zouden doen, betekent dit dat het vermogen om een band te vormen met mensen niet uniek is voor honden.
Wolven
“Dit was precies wat we zagen,” vertelt Hansen Wheat. “Het was heel duidelijk dat de wolven, net als de honden, de voorkeur gaven aan de bekende persoon boven de vreemdeling.” Het betekent dat de slechts 23 weken
oude wolven net zo goed als honden onderscheid konden maken tussen de twee personen en zich bij de bekende persoon beter op hun gemak voelden.
Stress
Maar dat is niet eens het enige opmerkelijke dat de onderzoekers ontdekten. “Wat misschien nog wel interessanter is, is dat hoewel de honden niet bijzonder gestresst raakten door de testsituatie, de wolven dat wel waren,” gaat Hansen Wheat verder. “Ze ijsbeerden door de testruimte. Toen echter de bekende persoon, die gedurende hun hele leven al aanwezig was geweest, de kamer binnenstapte, stopten de wolven met ijsberen.” Dit geeft aan dat de bekende persoon fungeerde als een sociale stressbuffer, die de wolven kalmeerde tijdens een stressvolle situatie. En dat is interessant. Dit duidt er namelijk op dat ook wolven een band met mensen kunnen krijgen.
Domesticatietheorie
Deze ontdekking is in tegenspraak met de heersende domesticatietheorie. Zo werd lange tijd gedacht dat het vermogen om een sterke band met mensen te vormen pas bij honden ontstond, na hun domesticatie 15.000 jaar geleden. Maar dat idee hebben de onderzoekers nu ontkracht. “De overeenkomsten tussen honden en wolven kunnen ons iets vertellen over waar de sterke band tussen hond en mens vandaan komt,” aldus Hansen Wheat. Hoewel het misschien verrassend is dat wolven op dezelfde manier als honden contact kunnen maken met mensen, is dit volgens de onderzoeker ook logisch. “Wolven die gehechtheid jegens mensen vertonen, hadden mogelijk een selectief voordeel gedurende de eerste stadia van de domesticatie,” legt ze uit.
Volgens Hansen Wheat kunnen de ontdekte overeenkomsten tussen wolven en honden meer licht werpen op waar het gedrag dat we nu bij honden zien vandaan komt. Door domesticatie hebben honden een unieke combinatie aan eigenschappen gekregen waardoor ze goede mensenvrienden zijn geworden. Maar blijkbaar lagen de daarvoor benodigde karaktertrekjes al wel deels verborgen in de wolf. Hansen Wheat is van plan haar werk voort te zetten. In de afgelopen drie jaar heeft zij samen met haar team veel interessante gegevens verzameld door wolven en honden onder identieke omstandigheden met de hand op te voeden. Door deze gegevens beter te analyseren, hoopt ze meer te leren over hun gedragsverschillen en overeenkomsten.
