Wetenschappers hebben ontdekt dat chimpansees veel langer doorleren dan eerder werd gedacht. Zo blijkt uit onderzoek dat chimpansees ook als volwassenen nog veel te leren hebben.
Uit recent onderzoek blijkt dat chimpansees vaak op hun zesde verjaardag al veel basisvaardigheden uit kunnen voeren. Echter laat de toepassing van moeilijkere en geavanceerdere technieken veel langer op zich wachten. Europese onderzoekers hebben namelijk ontdekt dat het wel 15 jaar kan duren voordat chimpansees efficiëntere manieren leren om voedsel te verzamelen.
Meer training
Wetenschapper Mathieu Malherbe heeft meegewerkt aan het onderzoek. Hij vertelt aan Scientias.nl: “De neuromotorische ontwikkeling van een chimpansee is voltooid omstreeks het zesde levensjaar. Wat echter verrassend was om te ontdekken was dat chimpansees zelfs ná deze voltooiing nog lang door blijven leren. Hierdoor leren ze uiteindelijk beter om te gaan met het flexibel gebruiken van stokjes om zo voedsel te verzamelen (zie foto hieronder, red.) Tijdens ons onderzoek ontdekten we dat het verzamelen van voedsel dat goed zichtbaar is, redelijk ‘simpel’ is om aan te leren. Het verzamelen van voedsel dat niet direct zichtbaar is, is complexer, en vereist daardoor dan ook meer training.” Het onderzoek is gepubliceerd in het blad PLoS Biology.
Stokjes
Het onderzoek is uitgevoerd in het Taï National Park, in Ivoorkust. In dit gebied worden tal van opnames gemaakt van, onder andere, de chimpansees die daar leven. Door deze opnames naderhand te bestuderen, hebben de wetenschappers uiteindelijk de ontdekking kunnen doen. Op de opnames werden 70 chimpansees geïdentificeerd van verschillende leeftijden. Hierbij viel het de wetenschappers op dat, naarmate de chimpansees ouder werden, ze uiteindelijk steeds vaardiger werden in het gebruiken van stokjes om voedsel te verzamelen. Malherbe laat weten: “Veel zoogdieren beschikken over het vermogen om te reageren op veranderingen in hun omgeving. Wat we echter ontdekten, was dat chimpansees zelfs als volwassenen nieuwe vaardigheden blijven ontwikkelen. Dit suggereert dat het beschikken over grotere hersenen ook betekent dat een dier in ieder geval tijdens de eerste twee decennia van zijn/haar leven door kan blijven leren.”
Waarom het patroon van leren na de eerste twee decennia onzeker lijkt te worden? Malherbe lijkt (deels) het antwoord te weten: “De vraag is waarschijnlijk meer wat er uiteindelijk nog meer te leren valt voor een chimpansee. We hebben dit in ons onderzoek proberen te bespreken. We concludeerden dat, alhoewel chimpansees beschikken over een bonte verzameling aan verschillende technieken, er nog steeds meer onderzoek nodig is naar de reden waarom ze niet nog meer technieken ontwikkelen. Zo zou de oorzaak bij hun cognitieve vermogen kunnen liggen, maar ook bij hun vermogen om als groep nieuwe vaardigheden te leren. We doen hier nog steeds onderzoek naar.”
Een leven lang leren
De resultaten van het onderzoek zijn vooral interessant, omdat ze ons meer kunnen leren over de manier waarop ook mensen nieuwe vaardigheden oppakken. Malherbe legt uit: “Uit voorgaand onderzoek is gebleken dat jonge kinderen óók gemiddeld zes jaar nodig hebben om een potlood goed vast te houden. Dit suggereert dat de snelheid van de neuromotorische ontwikkeling van een mens en een chimpansee enigszins gelijk is aan elkaar. Daarnaast zien we dat beide soorten ook beschikken over grotere hersenen ten opzichte tot hun massa. Dit is belangrijk, omdat deze overeenkomst vaak wordt gezien als een belangrijke factor die beide soorten in staat stelt om ook op latere leeftijd nog door te leren. Dit vermogen is essentieel gebleken voor de ontwikkelen van technologie.”
Ondanks dat zijn mensen en chimpansees op neuromotorisch vlak niet helemaal gelijk aan elkaar. Malherbe sluit af: “De reden waarom mensen uiteindelijk sneller kunnen leren heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat onze hersenen drie keer groter zijn dan die van een chimpansee. Hierdoor zijn we cognitiever, waardoor we dingen sneller begrijpen.”