En dat betekent dat er mogelijk veel meer bewoonbare werelden in onze Melkweg bestaan dan gedacht.
Tot nu toe werd gedacht dat Saturnus’ kleine maan Mimas een vrij saai exemplaar was. Maar niets blijkt minder waar. Onderzoekers hebben namelijk ontdekt dat de ‘Death Star-maan’ mogelijk een heuse ondergrondse oceaan herbergt. En dat kan ons beeld van het Melkwegstelsel weleens voorgoed veranderen.
Mimas is een vrij pokkige maan. Zo is het oppervlak bedekt met veel kleine inslagkraters. Het meest opvallende kenmerk van Mimas is een grote inslagkrater die Herschel is genoemd; naar de ontdekker van de maan. De bijnaam ‘Death Star’ heeft Mimas natuurlijk te danken aan die enorme krater die het maantje rijk is en akelig veel lijkt op de Death Star uit Star Wars. De krater is ongeveer 139 kilometer breed.
Wetenschappers wilden in de studie bewijzen dat de kleine, binnenste maan van Saturnus een bevroren wereld is. Maar verrassend genoeg ontdekten ze in plaats daarvan overtuigend bewijs dat Mimas onder een 24 tot 31 kilometer dikke ijskorst een ondergrondse oceaan bezit.
Bevroren blok ijs
In de laatste dagen van de Cassini-missie ontdekte het ruimtevaartuig een merkwaardige oscillatie. En dat wijst vaak op een geologisch actief hemellichaam, dat zomaar eens een ondergrondse oceaan kan herbergen. “Omdat het oppervlak van Mimas uit heel veel kraters bestaat, dachten we dat het gewoon een bevroren blok ijs was,” zegt onderzoeker Alyssa Rhoden. “Maar het lijkt erop dat het oppervlak van Mimas ons voor de gek heeft gehouden. Als Mimas daadwerkelijk een oceaan bezit, vertegenwoordigt de maan een nieuwe klasse van kleine, ‘verborgen’ oceaanwerelden met oppervlakken die het bestaan van een oceaan niet verraden.”
Ondergrondse oceanen
Eén van de meest diepgaande ontdekkingen in de planetaire wetenschap van de afgelopen 25 jaar, is dat werelden met oceanen onder lagen gesteente en ijs veelvuldig in ons zonnestelsel voorkomen. Denk bijvoorbeeld maar eens aan Jupiters’ ijzige maan Europa en Saturnus’ manen Titan en Enceladus. Zelfs dwergplaneet Pluto blijkt een ondergrondse oceaan te bezitten. Werelden zoals onze aarde met een oceaan aan het oppervlak moeten zich precies in de leefbare zone van een ster bevinden, zodat het water niet bevriest noch verdampt. Maar ondergrondse oceanen worden op veel grotere afstanden van de moederster gevonden.
Buitenaards leven
Dat nu ook Mimas een oceaan in zijn binnenste lijkt te hebben, zou kunnen betekenen dat er meer oceanen in het universum huizen dan tot nu gedacht. Want mogelijk herbergen ook andere verre hemellichamen zulke ondergrondse wateren. En dat maakt mogelijk ook het bestaan van buitenaards leven een stuk aannemelijker. “De ontdekking van Mimas heeft de definitie van een potentieel bewoonbare wereld in ons zonnestelsel en daarbuiten enorm uitgebreid,” concludeert Rhoden.
Onderzoek naar de ondergrondse oceaan van Mimas gaat door. “Hoewel onze resultaten het bestaan van een ondergrondse oceaan ondersteunen, is het een uitdaging om de orbitale en geologische kenmerken van de maan te verzoenen met ons huidige begrip van zijn thermische orbitale evolutie,” stelt Rhoden. En dus ligt vervolgonderzoek in het verschiet. “Nieuwe modellen over zijn vorming en evolutie kunnen ons daarnaast ook helpen de ringen en middelgrote manen van Saturnus beter te doorgronden,” gaat Rhoden verder. “Bovendien kunnen we mogelijk achterhalen of ook de manen van Uranus oceanen herbergen. Mimas is dan ook een aantrekkelijk doelwit voor verder onderzoek.”
