Sterker nog, mogelijk zullen we zelfs eerder leven op deze werelden aantreffen, dan op aardachtige planeten.
In onze zoektocht naar buitenaards leven hebben astronomen nog voornamelijk gejaagd op tweelingzusjes van onze aarde. Denk daarbij aan aardachtige werelden, met een vergelijkbare grootte, massa, temperatuur en atmosferische samenstelling. Maar onderzoekers gooien het in nieuwe studie over een volledig andere boeg. Want volgens hen bestaan er nog veel meer veelbelovende – of zelfs veelbelovendere – planeten waar je op het eerste gezicht misschien niet meteen leven zou verwachten.
Zoektocht naar leven
Op dit moment ziet de zoekstrategie naar buitenaards leven er als volgt uit: onderzoekers bestuderen de atmosfeer van een exoplaneet en proberen chemische verbindingen die worden geproduceerd door levende wezens te herkennen. Denk hierbij bijvoorbeeld een de enorme hoeveelheid zuurstof die in de atmosfeer rond de aarde zit, maar ook aan andere biosignaturen zoals ozon, methaan en lachgas. “In onze zoektocht hebben we ons dus gefocust op planeten die lijken op de aarde, wat op zich en redelijke plek is om te beginnen,” aldus onderzoeksleider Nikku Madhusudhan. “Maar we denken dat we meer kans maken om biosignaturen te vinden op ‘Hycean’-planeten.”
Hycean-planeten
In de nieuwe studie hebben de onderzoekers een nieuwe klasse van bewoonbare planeten geïdentificeerd. Het gaat om zogenoemde ‘Hycean’-planeten; hete, door oceanen bedekte planeten met waterstofrijke atmosferen. Dergelijke werelden zouden tot wel 2,6 keer groter kunnen zijn dan de aarde en atmosferische temperaturen van bijna 200 graden Celsius kunnen aantikken. “Met Hycean-planeten slaan we een hele nieuwe weg in in onze zoektocht naar buitenaards leven,” stelt Madhusudhan.
Hoewel dergelijke planeten dus beduidend heter en groter zijn dan onze bescheiden aarde, sluiten onderzoekers niet uit dat er leven te vinden is. Volgens hen bevatten Hycean-planeten namelijk interessante kenmerken die mogelijk leven kunnen ondersteunen. Zo opperen de onderzoekers dat er in de grote, wereldwijde oceanen microbieel leven te vinden zou kunnen zijn dat vergelijkbaar is met het leven in enkele van de meest extreme aquatische omgevingen op aarde.
Goldilocks zone
Daarnaast hoeven dergelijke planeten zich niet per se in de zogenoemde Goldilocks zone te bevinden om leefbaar te zijn. De Goldilocks zone is de bewoonbare zone op een perfecte afstand van een ster, waardoor er leven mogelijk is. In ons zonnestelsel vallen de aarde en Mars in de bewoonbare zone. Maar Hycean-planeten kunnen – in tegenstelling tot aardachtige planeten – mogelijk leven ondersteunen ook al bevinden ze zich verder van hun moederster vandaan. “Het is opwindend dat bewoonbare omstandigheden kunnen bestaan op planeten die zo anders zijn dan de aarde,” zegt onderzoeker Anjali Piette.
Versnellen
De onderzoekers betogen dat Hycean-planeten onze zoektocht naar leven buiten ons zonnestelsel rigoureus zouden kunnen versnellen. Dergelijke werelden zijn namelijk talrijker en beter te observeren dan aardachtige planeten. Het team beweert zelfs dat er een reële kans bestaat dat we al binnen de komende twee of drie jaar biosignaturen vinden die wijzen op buitenaards leven.
Veelbelovende kandidaten
Het team heeft ook alvast enkele veelbelovende kandidaten naar voren geschoven. Het gaat om planeten die allemaal rond een rode dwergster cirkelen, tussen de 35 en 150 lichtjaar afstand – dat is kosmisch gezien erg dichtbij. De interessantste kandidaat is K2-18b; een planeet op zo’n 111 lichtjaar afstand van de aarde. Volgens de onderzoekers zouden aankomende observaties met de James Webb-telescoop kunnen leiden tot de detectie van één of zelfs meerdere biosignatuur-moleculen. “Een detectie van een biosignatuur zou ons begrip van het leven in het universum voorgoed veranderen,” concludeert Madhusudhan.
Het zijn interessante bevindingen. Want het betekent dat we in onze zoektocht naar buitenaards leven niet alleen aardachtige planeten in ogenschouw hoeven te nemen. Hycean-werelden zijn bovendien veelvuldig in het heelal aanwezig, wat betekent dat de meest veelbelovende plaatsen om elders in de Melkweg naar leven te zoeken, zich mogelijk al die tijd in het volle zicht verborgen heeft gehouden. “We moeten niet te kortzichtig zijn over waar we leven verwachten en welke vorm dat leven zou kunnen aannemen,” zegt Madhusudhan. “De natuur blijft ons verrassen op vaak onvoorstelbare manieren.”
