Wetenschappers hebben een nieuwe techniek ontwikkeld om DNA af te nemen bij dolfijnen. De onderzoekers kunnen de genetische kenmerken van het dier aflezen uit diens ademhaling. En dat is een stuk diervriendelijker dan de oude manier waarbij een pijltje in het lijf werd geschoten. Het pijltje onttrok het weefsel vervolgens letterlijk aan het dier.
De oude methode is niet alleen pijnlijk, maar kan ook nare gevolgen hebben. Zo is van één dolfijn bekend dat deze aan het onderzoek is overleden. Zeker wanneer onderzoekers beschermde soorten bestuderen is het afschieten van een pijltje eigenlijk niet geoorloofd. Daarom komt de nieuwe methode als geroepen.
Snel
De methode werkt heel simpel. Dolfijnen ademen in en uit door het gat op hun hoofd. En dat gaat snel: dolfijnen ademen met een snelheid van zeventig liter per seconde uit. Door die snelheid worden de cellen die zich aan de binnenkant van de longen bevinden mee naar buiten gezogen. En daaruit kan dan weer DNA worden gehaald.
Kucht
“De adem gaat recht omhoog, net als een geiser,” legt onderzoeker Janet Mann uit. “En we weten hoe dat is, want ze blazen recht in je gezicht. Zo kwamen we deels ook op het idee. Het is net zoiets als wanneer een mens heel hard kucht.”
DNA
De wetenschappers houden gewoon een reageerbuis boven het blaasgat van de dolfijn en vangen zo wat cellen op. Om er zeker van te zijn dat ze hier het DNA uit konden aflezen, namen de onderzoekers tegelijkertijd wat bloed af. Het was een match: DNA kan uit de adem van dolfijnen worden gehaald.
Bescherming
Een doorbraak; wetenschappers hebben nogal eens DNA van dolfijnen nodig. Door te achterhalen hoe het dier en diens geschiedenis in elkaar steekt, kunnen de dolfijnen beter beschermd worden tegen diverse bedreigingen.
Wild
De eerste experimenten betroffen dolfijnen die in gevangenschap worden gehouden, maar wetenschappers hebben er alle vertrouwen in dat de methode ook voor wilde dolfijnen zeer geschikt is. De wilde exemplaren zoeken mensen en boten vaak op en dan moet het mogelijk zijn om vanuit de boot DNA af te tappen. “Ze ademen naast de boot uit, dus we hopen wat vocht te kunnen krijgen zonder dat we verstoren.”
De onderzoekers hopen dat de methode in de toekomst gebruikt kan worden om ook hormonen van dolfijnen af te tappen. “Met hormonen kun je achterhalen of een dolfijn gestrest of zwanger is. In staat zijn om een zwangerschapstest voor dolfijnen te ontwikkelen, dat is fantastisch. Dat zou voor ons de Heilige Graal zijn.”