Tot die schokkende ontdekking komen Australische onderzoekers na onderzoek in het Great Barrier Reef.
Over het algemeen wordt aangenomen dat verbleking een probleem is dat vooral riffen in ondiepe wateren treft. Simpelweg omdat die wateren vrij gemakkelijk opwarmen (zie kader). Maar Australische onderzoekers hebben nu ontdekt dat in 2016 – toen het Great Barrier Reef enorm verbleekte – ook dieper gelegen riffen de dans niet konden ontspringen.
Koraal werkt nauw samen met algen. Die algen voorzien het koraal van voedsel en kleur. In ruil daarvoor biedt het koraal de algen een onderkomen en bescherming. Maar wanneer het omringende water opwarmt, komt die samenwerking in gevaar. Algen verlaten het koraal, dat vervolgens verbleekt en verzwakt achterblijft. In 2016 had met name het noordelijke deel van het Great Barrier Reef met dit probleem te maken. En in 2017 werd het middelste deel van het rif zwaar getroffen.
Substantieel
“Het onderzoek laat zien dat de impact van verbleking wel afneemt naarmate je dieper komt, maar dat de verbleking nog steeds substantieel is, zelfs op het diepe rif,” aldus onderzoeker Ove Hoegh-Guldberg. Al met al troffen de onderzoekers tot op wel 40 meter diepte verbleekte koraalkolonieën aan. “Het was schokkend om te zien dat de impact tot deze nauwelijks verlichte riffen reikte, aangezien we hoopten dat hun diepte ze beschermen zou tegen deze vernietigende gebeurtenis,” aldus onderzoeker Pedro Frade.
Watertemperatuur
De onderzoekers baseren hun conclusies op onderzoek ter plaatse. Met behulp van op afstand bestuurbare robotische onderzeeërs bestudeerden ze de dieper gelegen delen van het Great Barrier Reef. Ze stelden de watertemperatuur vast en vergeleken deze met de temperatuur van minder diep gelegen water. Ook werden duikers ingezet om na te gaan in hoeverre het dieper gelegen rif verbleekt was.
…sommige onderzoekers vermoeden dat het Great Barrier Reef na de klappen in 2016 en 2017 nooit meer de oude zal worden?
Koud water
De onderzoekers ontdekten dat de dieper gelegen riffen in eerste instantie nog beschermd werden doordat kouder water vanuit de diepte opwelde. Hierdoor vielen de watertemperaturen rond dieper gelegen delen van het Great Barrier Reef veel lager uit dan daarboven en viel de verbleking mee. Maar tegen het eind van de zomer welde dat koude water niet langer op. “Temperaturen stegen naar recordhoogtes, zelfs op grote diepte,” aldus onderzoeker Pim Bongaerts. Het leidde er uiteindelijk toe dat in het noordelijke deel van het Great Barrier Reef ook op 40 meter diepte ongeveer een kwart van het koraal verbleekte. Ter vergelijking: in ondiepe wateren verbleekte ongeveer de helft van het koraal.
De onderzoekers zijn zeker nog niet klaar met hun onderzoek naar het dieper gelegen Great Barrier Reef. Zo zoeken ze momenteel uit hoe deze dieper gelegen riffen zich na de verbleking in 2016 herstellen en of dat herstel zich onderscheidt van het herstel van minder diep gelegen koraal.