Het is wederom een interessante overeenkomst tussen ons en deze speelse zeedieren.
Ondertussen wordt steeds duidelijker dat dolfijnen en mensen best op elkaar lijken. Zo zijn het beide intelligente, sociale zoogdieren. Maar ook de stofwisseling is tussen beide soorten vergelijkbaar, zo bewijzen onderzoekers in een nieuwe studie. Want wij zijn blijkbaar niet de enigen die het na verloop van tijd met een vertraagde stofwisseling moeten doen.
Stofwisseling
Eten wat je wilt zonder een grammetje aan te komen lijkt zo vanzelfsprekend als je jong bent. Maar naarmate je ouder wordt gaan die kilo’s er ineens minder makkelijk af. Dat is ook niet zo gek, aangezien je stofwisseling vertraagt. Onderzoeker Rebecca Rimbach heeft het energieverbruik en andere fysiologische aspecten al bestudeerd bij tal van dieren, variërend van muizen tot apen. Maar gegevens over de innerlijke werking van zeezoogdieren zoals dolfijnen en walvissen zijn schaars, zegt ze. Dat komt omdat deze oceaanbewoners moeilijk te bestuderen zijn voor herhaalde metingen. “Het kan lastig zijn om het dier terug te krijgen wanneer je het nodig hebt,” grapt Rimbach.
Studie
In een nieuwe studie wendde ze zich dan ook tot twee verschillende dolfinaria; het Dolphin Research Center in Florida en Dolphin Quest in Hawaii. Hier bestudeerde ze samen met haar team tien tuimelaars in de leeftijd tussen de 10 en 45 jaar. Om hun gemiddelde, dagelijkse stofwisseling te meten, gebruikten de onderzoekers de ‘dubbel gelabeld water methode’ (zie kader).
De dubbel gelabeld water methode wordt al sinds de jaren tachtig gebruikt om het energieverbruik bij mensen te meten. Met deze methode wordt het energieverbruik geschat met water waarvan het gewicht van de atomen zuurstof en waterstof verschilt van normaal water. De atomen zuurstof en waterstof van het water zijn zwaarder gemaakt. Het zware zuurstof kan het lichaam via verbranding in koolstofdioxide en via de urine als water verlaten. Het zware waterstof kan het lichaam alleen als urine verlaten. Vervolgens kijken onderzoekers hoe lang het duurt voordat deze stoffen het lichaam weer uit zijn.
De onderzoekers namen regelmatig bloed en urine bij de dolfijnen af. Door de niveaus van zware waterstof- en zuurstofatomen in het bloed en de urine te analyseren, kon het team berekenen hoeveel koolstofdioxide de dolfijnen elke dag produceren. En daaruit kunnen ze weer op maken hoeveel calorieën de dolfijnen tijdens hun leven verbranden.
Verrassend
De bevindingen verrasten de onderzoekers. Ze hadden namelijk gedacht dat dolfijnen een opgevoerde stofwisseling zouden hebben. Waarom? Omdat ze net als mensen warmbloedig zijn, maar warm blijven in water meer energie kost dan in de open lucht. Toch blijkt niets minder waar. Ondanks dat dolfijnen in een waterige wereld leven, ontdekte het team dat tuimelaars 17 procent minder energie per dag verbranden dan verwacht werd van een zeedier van die grootte.
Tragere stofwisseling
Maar dat is niet het enige. Uit de bevindingen blijkt namelijk dat tuimelaars tevens minder calorieën verbranden naarmate ze ouder worden. De stofwisseling van dolfijnen blijkt dus in de loop van de tijd te vertragen, net als bij mensen. Bovendien veranderen meer calorieën in vet dan in spieren. Dolfijnen die de veertig al waren gepasseerd, hadden bijvoorbeeld een 2,5 keer zo hoog vetpercentage dan soortgenoten onder de twintig. En dat was niet vanwege een gebrek aan beweging, zo benadrukt Rimbac. “Dolfijnen zijn geweldige atleten, in staat om drie meter de lucht in te springen en naast motorboten te zwemmen met snelheden die Michael Phelps zouden verpletteren,” aldus de onderzoeker. Ook heeft het niets te maken met hoeveel ze eten. De onderzoekers hielden namelijk bij hoeveel haring en andere vissen de dolfijnen opslokten. En ze ontdekten dat de oudere, dikkere dolfijnen eigenlijk minder calorieën aten.
Het zijn interessante resultaten. Want het is voor het eerst dat wetenschappers bij een andere grote soort dan de mens ontdekken dat de stofwisseling met het verstrijken van de tijd, vertraagt. Het team stelt dan ook dat de studie licht kan werpen op de factoren – naast voeding en levensstijl – die ten grondslag liggen aan leeftijdsgerelateerde gewichtstoename bij mensen. Vervolgonderzoek naar deze interessante overeenkomst met dolfijnen kan ons daarnaast helpen begrijpen waarom de menselijke stofwisseling eigenlijk vertraagt naarmate we ouder worden. “We hebben meer gegevens nodig, vooral van jongere dolfijnen, omdat we maar tien exemplaren hebben bestudeerd,” zegt Rimbach. “Maar ik vind het een spannende eerste studie.”
