Ook baby-vleermuizen brabbelen er lustig op los

En het lijkt nog veel op menselijk gebrabbel ook!

Leren praten is nog niet zo gemakkelijk. Het vereist een nauwkeurige controle over bijvoorbeeld je tong, lippen en de kaak. Wanneer kinderen beginnen te oefenen met spraak, begint het dan ook met een boel gebrabbel. Iets dat overigens niet beperkt is tot mensen. Want onderzoekers hebben nu een ander zoogdier ontdekt dat er tevens op los brabbelt.

Zeldzaam
Wetenschappers proberen nog altijd te achterhalen hoe menselijke spraak precies is ontstaan. Een manier om dat te onderzoeken, is om dieren te bestuderen. We weten dat menselijke spraak begint met gebrabbel; de eerste klanken van een baby die lijken op spraakgeluiden. Brabbelen is echter heel zeldzaam in het dierenrijk. Tot nu toe is dit fenomeen bijna uitsluitend beschreven bij zangvogels. Hoewel onderzoek naar zangvogels ons belangrijke inzichten heeft opgeleverd over spraakontwikkeling bij kinderen, is het deels moeilijk om de resultaten volledig naar mensen te vertalen. Dat komt omdat zangvogels en mensen anatomisch verschillen. Zo hebben vogels bijvoorbeeld een syrinx, terwijl wij een strottenhoofd hebben. En ook het brein werkt een beetje anders.

Vleermuizen
Nu weten we dat vleermuizen wat betreft vocaal gedrag wel wat op mensen lijken. Zo hebben eerdere studies al aangetoond dat vleermuizen bijvoorbeeld net als wij in staat zijn om vocaal te leren (ofwel het imiteren van geluiden). Ook hebben wetenschappers achterhaald dat vleermuizen net als mensen aan babypraat doen. In een nieuwe studie hebben onderzoekers zich wederom tot vleermuizen gewend. En wel tot de tweestrepige zakvleermuis (Saccopteryx bilineata); een zoogdier uit de familie van de schedestaartvleermuizen en een veelvoorkomend soort in Midden- en Zuid-Amerika.

Opnames
Het onderzoeksteam bestudeerde twintig vleermuispups in hun natuurlijke leefomgeving in Panama en Costa Rica. Er werden dagelijks akoestische opnames en begeleidende video’s gemaakt vanaf het moment dat de pups geboren werden tot aan het moment waarop de moeders stoppen met het verzorgen van hun jongen. “Werken met wilde vleermuispups is een unieke kans,” aldus onderzoeker Ahana Fernandez. “Het biedt de mogelijkheid om complex gedrag te observeren en vast te leggen in een volledig natuurlijke, ongestoorde omgeving.”

Gebrabbel
Je zou misschien op het eerste gezicht zeggen dat deze vliegende diertjes weinig lijken op mensen. Maar vocaal gezien zijn er grote overeenkomsten. Zo ontdekten de onderzoekers dat de bestudeerde vleermuizen opvallend genoeg net als mensen blijken te ‘brabbelen’. “Het brabbelen van de pups is een zeer opvallend vocaal gedrag,” zegt onderzoeker Martina Nagy. “Het is hoorbaar op een aanzienlijke afstand van de slaapplaats en een brabbelsessie kan wel zo’n 43 minuten duren.”


Luister hier naar brabbelende baby-vleermuizen.

Volgens de onderzoekers brabbelen vleermuispups er zo’n zeven weken lang dagelijks lustig op los. Het brabbelen wordt gekenmerkt door lange, meerlettergrepige vocale klanken die gedeeltelijk lijken op het volwassen vocale repertoire. “Tijdens het brabbelen leren de pups het lied van de volwassen mannetjes,” aldus Nagy.

Acht kenmerken
Toen de onderzoekers het gebrabbel wat nauwgezetter onder de loep namen, ontdekten ze nog iets anders. Zo lijkt het erop dat het gebrabbel van de vleermuizen wordt gekarakteriseerd door dezelfde acht kenmerken als het brabbelen van menselijke baby’s. “Het brabbelen van de vleermuispups wordt bijvoorbeeld gekenmerkt door verdubbeling van lettergrepen, vergelijkbaar met het herhalen van lettergrepen – zoals dadada – dat we bij menselijke baby’s horen,” legt onderzoeker Lara Burchardt uit. Bovendien is het gebrabbel van de vleermuispups ritmisch én komt het zowel bij mannetjes als vrouwtjes voor – wat overigens sterk in contrast staat met zangvogels, waar alleen jonge mannetjes brabbelen.

De onderzoekers hebben hiermee aangetoond dat vleermuizen ontzettend interessante dieren zijn om meer te leren over de ontstaansgeschiedenis van menselijke spraak. “Het is fascinerend om de boeiende parallellen te zien tussen het vocaal oefengedrag van twee vocaal lerende zoogdieren,” stelt onderzoeker Mirjam Knörnschild. Uiteindelijk hopen de onderzoekers dat vocaal lerende, brabbelende vleermuissoorten ons een ander stukje van de puzzel geven om de evolutionaire oorsprong van menselijke taal beter te begrijpen.

Bronmateriaal

"Baby bats babble like human infants" - Museum für Naturkunde Berlin

Afbeelding bovenaan dit artikel:

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd