Zo wordt bijvoorbeeld het krijgen van kinderen in het gebit vastgelegd.
Onze tanden gebruiken we doorgaans het meest om mee te kauwen en voedsel mee fijn te malen. Maar mogelijk heeft ons gebit een geheime agenda, waarin het allerlei belangrijke gebeurtenissen in ons leven registreert. Die conclusie trekken wetenschappers in een nieuwe studie gepubliceerd in het vakblad Scientific Reports. “Onze resultaten maken duidelijk dat het skelet niet statisch is, maar juist dynamisch,” zegt onderzoeksleider Paola Cerrito.
Registratie
Volgens de onderzoekers legt ons gebit vanaf het moment dat de eerste tand doorkomt tot aan onze dood trouw allerlei zaken vast. Daarbij worden er jaarlijkse laagjes gevormd, vergelijkbaar met de ringen van een boom. De onderzoekers kwamen tot deze ontdekking toen ze zich over het cement bogen; een heel dun en hard laagje op de tandwortel.
Studie
In de studie onderzochten de wetenschappers bijna vijftig tanden van vijftien overleden personen tussen de 25 en 69 jaar. De tanden zijn afkomstig uit een skeletcollectie. Dat de onderzoekers voor deze personen hebben gekozen is omdat – naast de menselijke overblijfselen – ook hun medische geschiedenis en levensstijl bekend is. Denk bijvoorbeeld aan informatie over hun leeftijd, ziektes en of ze bijvoorbeeld in stedelijke omgevingen of op het platteland woonden. Veel van deze informatie verkregen de onderzoekers van de nabestaanden van de proefpersonen. Vervolgens gebruikten ze een reeks technieken om het cementlaagje op de tanden te bestuderen.
Belangrijke gebeurtenissen
De onderzoekers kwamen erachter dat fysiologische belangrijke gebeurtenissen onuitwisbare sporen in de tanden achterlaten. “Net zoals boomringen kunnen we kijken naar ‘tandringen’; continu groeiende weefsellagen op de tandwortel,” legt Cerrito uit. “Deze ringen vormen een trouw ‘archief’ van uiteenlopende fysiologische ervaringen en stressfactoren die een persoon in zijn leven heeft meegemaakt.” Het betekent dat drastische veranderingen in levensstijl of bepaalde gebeurtenissen zoals het krijgen van kinderen, de menopauze, ziektes maar ook of iemand bijvoorbeeld lange tijd opgesloten heeft gezeten in de tanden terug te zien zijn. Dat komt omdat dit permanente microstructuren in het cement op de tandwortel etst. En die kunnen onderzoekers nu met behulp van microscopen lezen.
De bevindingen zijn erg bijzonder. Want wie had gedacht dat uitgerekend onze tanden belangrijke momenten in ons leven zouden registreren? “Een tand is niet een dood deel van het skelet,” merkt Cerrito op. “Het past zich continu aan en reageert op fysiologische processen.” De bevindingen hebben bovendien belangrijke implicaties. “De ontdekking dat intieme details van iemands leven in dit weefsel worden geregistreerd, zal een belangrijke bijdrage leveren in debatten over de evolutie van de menselijke levensgeschiedenis,” aldus Cerrito.
