Blue Ghost Mission 1 maakte een perfecte landing, deed 14 dagen onderzoek en leverde verrassende ontdekkingen — van hete middagtemperaturen tot volledig autonome manoeuvres. Lees hoe deze commerciële missie de toekomst van maanverkenning vormt.
Op 2 maart 2025 landde Firefly Aerospace’s lander Blue Ghost Mission 1 op de maan, in Mare Crisium. De missie volbracht daarna in totaal 346 uur aan onderzoek in daglicht en nog eens ruim vijf uur in de maannacht, waarmee de aanwezige tien NASA onderzoeksinstrumenten ruim voldoende data konden verzamelen. Dit artikel belicht de belangrijkste resultaten, verrassende vondsten en de lessen die de weg banen voor toekomstige robot- en bemande missies.
Een perfecte touchdown en record-operatie
Blue Ghost landde vlekkeloos op zijn vier landingspoten, waarmee Firefly als eerste een volledig commerciële maanlanding succesvol afrondde. Gedurende 14 dagen van de maan–dag (346 uur) voerden alle tien wetenschappelijke instrumenten hun metingen uit en verzond de lander in totaal 119 GB aan data terug naar de aarde. Deze prestatie overtrof ruimschoots de missie-eisen en markeert de langste commerciële operaties op de maan tot nu toe.
Innovatieve ontwerpkeuzes en autonomie
De precisie van de landing was grotendeels te danken aan Firefly’s balansontwerp: de vier zij-aan-zij gelegen stuwstoftanks zorgden voor een uiterst stabiel zwaartepunt, ondersteund door meer dan 500 uur aan simulaties en tests. Bovendien voerde Blue Ghost de laatste uur van de landing volledig autonoom uit, zonder communicatie onderbrekingen of menselijke tussenkomst — een mijlpaal voor terreinlandingssystemen in ruige landschappen, zoals op de maan.
1) Lunar Instrumentation for Subsurface Thermal Exploration with Rapidity (LISTER) zal de warmteoverdracht in de maanbodem meten tot een diepte van ongeveer 3 meter.
2) Lunar PlanetVac (LPV) verzamelt regolietmonsters van het maanoppervlak. De resultaten zullen vervolgens naar de aarde worden gestuurd voor analyse.
3) Next Generation Lunar Retroreflector (NGLR) meet de afstand tussen de aarde en de maan met lasers. Het kan ook gegevens verzamelen over het binnenste van de maan en zal fundamentele natuurkundige vragen onderzoeken.
4) Regolith Adherence Characterization (RAC) onderzoekt hoe regoliet zich hecht aan materialen op de maan, zoals zonnepanelen en sensoren. Het meet de ophoping van stof en hoe goed deze materialen maanstof kunnen afstoten, wat helpt bij het beschermen van belangrijke apparatuur.
5) Radiation Tolerant Computer (RadPC) zal een computer demonstreren die zich kan herstellen van fouten veroorzaakt door ioniserende straling. Na tests in de ruimte, zal de computer nu laten zien hoe hij ruimte-straling overleeft tijdens de reis naar de maan en op het maanoppervlak.
6) Electrodynamic Dust Shield (EDS) gebruikt elektrische velden om maanstof van oppervlakken te verwijderen zonder bewegende delen. Het wordt getest om zelfreinigende technologie voor de maan te demonstreren, zoals voor brillen en radiatoren.
7) Lunar Environment heliospheric X-ray Imager (LEXI) maakt röntgenfoto’s om de invloed van de zonnewind op het magnetisch veld van de aarde te bestuderen. Het zal de eerste beelden leveren van de rand van dit veld, wat inzicht geeft in ruimteweer en kosmische invloeden op de aarde.
8) Lunar Magnetotelluric Sounder (LMS) zal de maanmantel onderzoeken door elektrische en magnetische velden te meten. Dit helpt om de temperatuur en de chemische ontwikkeling van de maan te begrijpen sinds zijn ontstaan.
9) Lunar GNSS Receiver Experiment (LuGRE) zal testen of het mogelijk is om GPS- en Galileo-signalen te ontvangen en te volgen tijdens de reis naar de maan, in een baan om de maan en op het maanoppervlak. Als het werkt, kan dit helpen bij de autonome navigatie van toekomstige maanruimtevaartuigen.
10) Stereo Camera for Lunar Plume-Surface Studies (SCALPSS) zal met behulp van stereofotografie de impact van raketpluimen op maanregoliet vastleggen tijdens de landing. De beelden helpen bij het voorspellen van erosie van de maanbodem, wat belangrijk is voor toekomstige maanmissies.
Grondboringen en regolietbemonstering
Na de landing startte de LISTER-boor, ontwikkeld door Texas Tech University & Honeybee Robotics, die tot een meter diep doordrong in onverwacht harde rotsformaties in plaats van de geplande drie meter, maar zo alsnog tal van nieuwe inzichten leverde over de ondergrondse structuur. De Lunar PlanetVac demonstreerde succesvol een techniek voor het bemonsteren van maanstof (maan regoliet) met behulp van stikstofgas, en sortereerde diens monsters op de maangrond; handig voor eventuele toekomstige missies om zulke stalen nader te onderzoeken of bijvoorbeeld te verzamelen en retour te kunnen sturen aan onze planeet voor nader onderzoek.
Onverwachte temperatuurverschillen
Voor het eerst werden continu metingen verricht tijdens een maandag en bleek het oppervlak heter te worden dan ooit was gemodelleerd, met een langere en vroegere opwarming dan aanvankelijk werd voorspeld. De nabijheid van een grote krater veroorzaakte bovendien extra reflectie van zonlicht (een hogere lokale ‘albedo’ dan was voorzien), waardoor ook de lander zelf hoger opliep qua warmtebelasting dan vooraf was voorzien.
Overleven van de maannacht
Na 14 dagen aan onderzoeksoperaties in de maandag, schakelde de lander over op zijn nachtmodus en bleef nog eens circa vijf uur actief, waarbij alleen de LISTER-boor nog data leverde. De batterijen presteerden boven verwachting, wat suggereert dat een modulair systeem met extra accu’s en radiatoren naar verwachting zal toelaten dat toekomstige landers wel eens veel langere nachtactiviteiten kunnen toelaten. De lander is, volgens verwachting, vervolgens uitgevallen, wat het einde van deze uiterst succesvolle missie markeerde.
Toekomstperspectief en opvolger
Met de opgedane lessen — van thermisch modelleren tot het in kaart brengen van de omgeving op hoge resolutie — bereidt Firefly zich voor op de gepland staande jaarlijkse maanmissies. Mission 2 zal Blue Ghost combineren met een Elytra Dark orbiter voor communicatie met de tweede lander die de achterzijde van de maan als doel heeft. Daarmee zal Firefly wederom een nieuwe standaard en platform voor maanoperaties leveren, dan ook aan de achterzijde waar vooralsnog niet erg veel onderzoek plaatsvond.
Slot
Blue Ghost Mission 1 bewijst dat commercieel gedreven maanverkenning uiterst succesvol een onderzoeksplatform kan leveren aan ruimtevaartorganisaties zoals NASA, verrassende wetenschappelijke inzichten oplevert en zo de weg plaveit voor toekomstige bemenste maanmissies: het Artemis-programma. In onze eerdere artikelen ‘Blue Ghost Mission 1: de trip naar de maan in beeld’ of ‘Blue Ghost Mission 1 geland op Mare Crisium op de maan’ bespraken we de vlucht, respectievelijk de landing, van deze missie in woord en veel beelden; dit slotartikel haakt daar op in door de behaalde resultaten en ontdekkingen te bespreken.
Ook vloog er kunst mee tijdens deze missie, zelfs vanuit Nederland! Wij spraken de kunstenares en berichten hier binnenkort nog over; houd scientias.nl in de gaten, of lees en kijk eventueel onze eerdere Blue Ghost Mission 1 artikelen nog even na als je onze interesse deelt over deze enerverende eerste missie van Firefly en alles ermee samenhangt!
