Van dit artikel gaan de haren van feministes waarschijnlijk rechtovereind staan. Maar het is niet anders. Uit overtuigend onderzoek blijkt namelijk dat ons brein mannen als mensen ziet en vrouwen als een pakketje lichaamsdelen.
Dat schrijven wetenschappers in het blad European Journal of Social Psychology. Ze baseren hun conclusies op experimenten.
Foto’s
De onderzoekers lieten proefpersonen foto’s zien. Op de foto stond een volledig aangeklede man of vrouw met een neutrale gezichtsuitdrukking. De mannen of vrouwen waren van de knie tot en met het hoofd gefotografeerd en keken recht in de lens. De proefpersonen kregen eerst een aantal foto’s te zien. Na een korte pauze kregen ze twee nieuwe foto’s te zien: de ene was een foto waarop een persoon helemaal stond afgebeeld. Soms hadden de proefpersonen die persoon al een keer in het eerste deel van het experiment op een foto voorbij zien komen. De andere was een foto van een (seksueel) deel van het lichaam. Soms hadden ze dit lichaamsdeel in de eerste ronde al gezien, alleen maakte het toen deel uit van een geheel afgebeeld lijf. De proefpersonen moesten aangeven welke foto’s ze al eens gezien hadden.
Resultaten
De resultaten zijn overduidelijk. Vrouwelijke seksuele lichaamsdelen werden veel gemakkelijker herkend wanneer deze geïsoleerd (en dus niet deel uitmakend van het lijf) werden gepresenteerd. Mannelijke seksuele lichaamsdelen werden beter herkend wanneer ze deel uitmaakten van een lichaam dan wanneer ze geïsoleerd werden gepresenteerd.
Lokaal versus globaal
Mensen die met foto’s van mannen werden geconfronteerd, verwerkten deze beelden op een globale manier: ze zagen de man als één geheel. Maar wanneer ze een vrouw zagen, veranderde dat. Ze verwerkten die informatie ‘lokaal’: beelden van vrouwen werden op dezelfde manier verwerkt als beelden van objecten. “Lokale verwerking ligt ten grondslag aan de wijze waarop we aan objecten denken: huizen, auto’s enzovoort,” vertelt onderzoeker Sarah Gervais. “Maar globale verwerking zou ervoor moeten zorgen dat we dat niet doen als het om mensen gaat.” Opvallend genoeg lukt dat niet als het om vrouwen gaat.
Verklaring
Het onderzoek verklaart veel. “We horen altijd dat vrouwen gereduceerd worden tot hun seksuele lichaamsdelen,” vertelt onderzoeker Sarah Gervais. “Dit onderzoek gaat een stapje verder en laat zien dat deze perceptie ook voor de alledaagse vrouw geldt. De (gefotografeerde) mensen in de studie waren alledaags. Gewone mannen en vrouwen. Het feit dat mensen naar gewone mannen en vrouwen kijken en zich de lichaamsdelen van de vrouwen beter herinneren dan hun hele lichamen, is heel interessant.” Opvallend genoeg zien niet alleen mannen vrouwen als een pakketje lichaamsdelen. Vrouwen kijken ook op die manier naar andere vrouwen. “Dat kan verband houden met verschillende motieven. Mannen doen het, omdat ze geïnteresseerd zijn in een potentiële sekspartner, terwijl vrouwen het doen om zich met de andere vrouw te kunnen vergelijken.”
Is er een manier om deze wijze van kijken naar vrouwen aan te pakken? Het onderzoek suggereert van wel. Wanneer omstandigheden werden gecreëerd waarin het voor proefpersonen gemakkelijker was om informatie ‘globaal’ te verwerken, zagen ze de vrouwen vaker als één lichaam en niet een pakket van lichaamsdelen.