Volgens sommigen is ons bloed steriel, terwijl anderen betogen dat er een vast volkje van microben te vinden is. Wie er gelijk heeft? Geen van beiden.
In en op ons lichaam bevinden zich veel micro-organismen zoals bacteriën, virussen en gisten. De meeste van deze micro-organismen houden zich op in onze darmen. Of er ook microben in ons bloed huizen? Daarover zijn de meningen verdeeld. En dus namen onderzoekers in een nieuwe studie ons bloed nader onder de loep, op zoek naar (vaste) bewoners.
Steriel
Bloed wordt over het algemeen als steriel beschouwd. Dat betekent overigens niet dat er nooit micro-organismen in ons bloed zitten. “Microben komen soms in onze bloedbaan terecht, bijvoorbeeld via een wond of na het tandenpoetsen,” vertelt onderzoeker Cedric Tan. “Maar meestal worden die snel door het immuunsysteem uit de weg geruimd.”
Gemeenschap van microben
Toch is de heersende theorie dat ons bloed steriel is in de afgelopen decennia steeds vaker onder vuur komen te liggen. “Dit paradigma is aangevochten door speculaties dat het bloed een gemeenschap van microben zou kunnen huisvesten,” zegt Tan.
Bloeddonaties
Als dat het geval is, zou dat verstrekkende gevolgen kunnen hebben, met name voor bloeddonaties. Want het laatste wat je wilt is dat als je bloed doneert, je tegelijkertijd ook bepaalde micro-organismen doorgeeft. Door echter te begrijpen welke soorten microben in bloed kunnen worden aangetroffen, kunnen er betere microbiële tests worden ontwikkeld, waardoor het risico op het doorgeven van infecties kleiner wordt. En dus besloten onderzoekers in een nieuwe studie de onderste steen boven te halen. Zou het kunnen dat er inderdaad een volkje micro-organismen in ons bloed verstopt zit, of is ons bloed, zoals eerder verondersteld, steriel?
Studie
In de zoektocht naar een antwoord analyseerden de onderzoekers het bloed van maar liefst 9.770 mensen. En daaruit blijkt dat microben slechts zelden in het bloed voorkomen. In enkele sporadische gevallen detecteerden de onderzoekers micro-organismen. Om dit in cijfers uit te drukken: 84 procent van de proefpersonen had geen enkele microbe in zijn of haar bloed. Dit betekent dat er bij slechts 16 procent wel een micro-organisme werd ontdekt. Van deze groep, deelde slechts minder dan vijf procent dezelfde soort.
Geen vaste bewoners…
De bevindingen duiden erop dat het bloed van in ieder geval gezonde mensen, geen stabiele microbiële gemeenschap herbergt. “De studie bevestigt dat het bloed van de meeste mensen geen microben bevat,” concludeert Tan. “En de microbiële soorten die we af en toe in de bloedbaan aantroffen, varieerde aanzienlijk tussen verschillende mensen.”
…maar ook niet steriel
Toch wijzen de resultaten er ook op dat ons bloed niet, zoals eerder gedacht, steriel is. Er kunnen dus wel, zij het in sporadische gevallen, microben in terecht komen. Deze microben kunnen de bloedbaan binnendringen vanuit andere plaatsen op het lichaam en zich mogelijk vermenigvuldigen, zonder ziekte te veroorzaken. De meeste van de gevonden microben huizen normaal gesproken in de darm, de mondholte of de huid. Maar, zoals de onderzoekers benadrukken, er bestaat niet een vast volkje dat het bloed van gezonde mensen koloniseert.
Zieke mensen
Dankzij de studie weten onderzoekers nu beter welke soorten microben af en toe in het bloed van gezonde mensen aangetroffen kan worden. Een interessante vervolgstap zou nu zijn om deze microbiële soorten te vergelijken met de stammen die mogelijk in het bloed van zieke mensen huizen. Dit zou namelijk kunnen verduidelijken of er een verband bestaat tussen de aanwezigheid van bepaalde micro-organismen en de gezondheid.
“Onze studie richtte zich op gezonde mensen,” zegt Tan. “We sluiten echter de aanwezigheid van bepaalde microbiële gemeenschappen in het bloed van patiënten met chronische ziekten, zoals kanker of diabetes, niet uit. We willen nu graag bestuderen of dat ook daadwerkelijk zo is – en of dit misschien in verband kan worden gebracht met de ernst en progressie van de ziekte. Dit zou mogelijk de weg kunnen vrijbanen naar op microbioom gebaseerde behandelingen voor chronische ziekten.”
