Een goede nachtrust is belangrijk, maar het blijkt niet genoeg te zijn als je slaappatroon een rommeltje is. Nieuw onderzoek wijst uit dat een onregelmatige slaap-waakcyclus het risico op ernstige hart- en vaatziekten zoals een hartaanval of beroerte aanzienlijk verhoogt. Zelfs als je de aanbevolen hoeveelheid slaap per nacht haalt, kun je niet ontsnappen aan de gevolgen van een onregelmatig ritme.
De meeste studies naar slaap concentreren zich op hoeveel uur mensen slapen. Dit onderzoek, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Epidemiology & Community Health, richtte zich echter op een andere factor: hoe stabiel je bedtijd en wektijd zijn. Het resultaat? Regelmaat blijkt een cruciale rol te spelen in de gezondheid van je hart.
Voor de studie werden meer dan 72.000 mensen tussen de 40 en 79 jaar, zonder eerder gediagnosticeerde hart- of vaatziekten, gedurende een week gevolgd met een activiteitsmeter. Op basis van deze gegevens kregen ze een “Sleep Regularity Index” (SRI)-score. Hoe hoger de score, hoe regelmatiger het slaappatroon. Deelnemers met een SRI-score boven de 87 werden als regelmatige slapers beschouwd, terwijl een score onder de 72 duidde op een grillig ritme.
Onregelmatig slapen verhoogt risico aanzienlijk
Uit de acht jaar durende opvolging van de deelnemers bleek dat een onregelmatig slaappatroon het risico op ernstige cardiovasculaire problemen met 26 procent verhoogt. Zelfs degenen met een matig onregelmatig ritme hadden al 8 procent meer kans op dergelijke aandoeningen. Het meest opvallend? Deze verhoogde risico’s werden niet tenietgedaan door het halen van de aanbevolen slaapduur van 7 tot 9 uur (voor volwassenen tot 64 jaar) of 7 tot 8 uur (voor ouderen).
Bij regelmatige slapers haalde 61 procent de aanbevolen slaapduur, tegenover slechts 48 procent van de onregelmatige slapers. Maar een regelmatige cyclus betekent meer dan genoeg slaap. Het gaat om stabiliteit: dagelijks op dezelfde tijden naar bed gaan en opstaan. Deze regelmaat blijkt cruciaal voor het verkleinen van gezondheidsrisico’s.
De onderzoekers ontdekten een bijna rechtlijnig verband tussen een afnemende SRI-score en een groter risico op hart- en vaatziekten. Simpel gezegd: hoe meer je slaaptijden schommelen, hoe groter de kans op gezondheidsproblemen. Een regelmatig ritme helpt het lichaam waarschijnlijk om biologische processen beter te reguleren, waaronder hartfunctie en bloeddruk.
Beperkingen van het onderzoek
Hoewel de studie waardevolle inzichten biedt, zijn er enkele kanttekeningen. Deelnemers kwamen allemaal uit de UK Biobank, een populatie die mogelijk niet representatief is voor bredere bevolkingsgroepen. Bovendien werd het slaappatroon slechts over één week gemeten. Tijdelijke verstoringen of factoren zoals dutjes werden niet meegenomen, en momenten van rust zonder slaap konden per ongeluk worden geregistreerd als slaaptijd.
Conclusie: ritme boven alles
Toch wijzen de resultaten volgens de onderzoekers op een belangrijke boodschap: onregelmatige slaap is een significante risicofactor voor ernstige hart- en vaatziekten. Een regelmatig slaappatroon is dus cruciaal voor je gezondheid. De onderzoekers pleiten dan ook voor meer aandacht voor slaappatronen in de volksgezondheid en in medische richtlijnen. Misschien is het dus tijd om je wekker eens niet alleen in de ochtend, maar ook ’s avonds in te stellen. Je hart zal je dankbaar zijn.
