Witte haaien blijken verrassend vaak op de zeebodem rond te scharrelen.
De witte haai is een gevreesde menseneter waar ook menig dier een blokje om voor gaat. Maar wat staat er eigenlijk precies op het menu van de witte haai? In een nieuwe studie besloten onderzoekers te ontrafelen welke dieren er ten prooi vallen aan de ‘koning van de oceaan’. En de bevindingen blijken veel verrassender dan gedacht.
Maaginhoud
De onderzoekers besloten de maaginhoud van 40 jonge witte haaien die voor de Oost-Australische kust leven onder de loep te nemen. Vervolgens vergeleken ze de resultaten met verzamelde gegevens uit Zuid-Afrika om een zo’n volledig mogelijk beeld van de menukaart van de witte haai te schetsen. De bevindingen zijn verrassend. Want de onderzoekers ontdekten dat de witte haai voornamelijk op de zeebodem rondscharrelt. “In de magen van de haaien vonden we overblijfselen van een verscheidenheid aan vissoorten die meestal op de zeebodem leven of in het zand begraven liggen,” vertelt onderzoeksleider Richard Grainger. “Dit geeft aan dat de haaien een groot deel van hun tijd op de zeebodem vertoeven. Het stereotype beeld van de rugvin van een haai die tijdens het jagen boven het water uitsteekt is waarschijnlijk niet realistisch.”
Vissoorten
Witte haaien blijken er een buitengewoon veelzijdig dieet op na te houden. Uit de studie blijkt namelijk dat witte haaien voornamelijk smullen van Australische zalm (32,2 procent). Ook lusten ze wel een hapje van sterrenkijkers (een famille van straalvinnige vissen uit de orde van baarsachtigen), de tong (een bruin gevlekte platvis) en platkopvissen (17,4 procent). Daarnaast blijken roggen een belangrijke snack te zijn, zoals pijlstaartroggen (14,9 procent). Ten slotte laten ze ook zeker sommige koraalvissen niet schieten, zoals de prachtige blauwe Achoerodus (5 procent). Maar daar houdt het nog niet op. “We vonden ook aanwijzingen dat witte haaien soms aal, wijting, harders en lipvissen eten,” vertelt Grainger. “Er wordt soms ook op adelaarsroggen gejaagd, hoewel dit voor haaien een behoorlijke uitdaging is, gezien de snelheid waarmee de roggen kunnen zwemmen.”
Haaien houden er soms een eigenaardig dieet op na. Zo blijkt bijvoorbeeld dat tijgerhaaien vogels eten. En dan geen zeevogels zoals meeuwen en pelikanen, maar vogels die je in je achtertuin vindt; zoals mussen, spechten en duiven. Deze vogels wagen zich tijdens het migratieseizoen rond de Golf van Mexico. De tijgerhaaien hebben het voornamelijk voorzien op afgepeigerde zangvogels die moeite hebben om de oceaan over te vliegen.
De onderzochte haaien blijken zich dus in veel mindere mate te goed te doen aan zeezoogdieren, zoals zeehonden, dolfijnen en koppotigen zoals inktvissen. “De jacht op grotere prooien, waaronder andere haaien en zeezoogdieren zoals dolfijnen, gebeurt pas op latere leeftijd als de haaien ongeveer 2,2 meter lang zijn,” licht Grainger toe. Bovendien kwamen de onderzoekers erachter dat grotere haaien er een vetrijk dieet op na houden, waarschijnlijk vanwege hun hoge energiebehoefte met het oog op de uitputtende trektochten die ze ondernemen. Zo blijkt dat witte haaien seizoensgebonden van het noordelijk gelegen Queensland naar Tasmanië migreren. “Dit sluit aan bij eerder onderzoek waaruit blijkt dat roofdieren hun dieet goed uitbalanceren om te voldoen aan hun voedingsbehoeften,” aldus onderzoeker David Raubenheimer.
De bevindingen wijzen erop dat witte haaien dus een groot deel van hun tijd vele meters onder het wateroppervlak, dichtbij de zeebodem, doorbrengen. Een verrassende ontdekking. De studie biedt dan ook een belangrijke bijdrage aan ons begrip over de voedings- en trekgewoonten van witte haaien. “Het begrijpen van hun dieet en hoe dit zich verhoudt tot de migratiepatronen zal eveneens inzicht verschaffen in wat aanvaringen tussen mensen en witte haaien drijft,” zegt onderzoeker Gabriel Machovsky-Capuska. “Bovendien kunnen we hieruit opmaken hoe we deze soort het beste kunnen beschermen.” En dat staat hoog op de agenda. Door overbevissing, de jacht en afval in het water heeft de haai het op dit moment moeilijk. Daar bovenop komen ook nog de huidige opwarming en verzuring van de oceaan. De resultaten uit de huidige studie leveren dan ook belangrijke informatie over witte haaien die kunnen bijdragen aan het instandhouden van deze angstaanjagende, maar essentiële soort.