Onderzoekers bestuderen de placenta van te vroeg geboren baby’s en doen een zorgwekkende ontdekking

Het team ontdekte verontrustend hoge concentraties micro- en nanoplastics in de placenta. Deze ontdekking roept vragen op over de risico’s die deze plastic deeltjes voor de gezondheid van zowel moeders als hun ongeboren kinderen kunnen hebben.

Microplastics (kleiner dan 5 millimeter) en nanoplastics (die onzichtbaar zijn voor het blote oog) zijn overal om ons heen te vinden, zelfs in ons eigen lichaam. Eerdere studies hebben ze al opgespoord in de longen, het hart, het bloed, de lever, de teelballen en zelfs in de placenta. Hoe schadelijk het is dat deze kleine plastic deeltjes in ons lichaam rondwaren, wordt momenteel intensief onderzocht. Een nieuwe studie brengt nu allesbehalve geruststellende resultaten naar voren. Zo blijkt dat de concentratie micro- en nanoplastics veel hoger is in de placenta van prematuur geboren baby’s dan in die van baby’s die op de normale termijn zijn geboren.

Placenta
De onderzoekers benadrukken dat dit onderzoek van groot belang is. “Vroeggeboorte is volgens de WHO een van de grootste oorzaken van ziekte en overlijden bij moeders en baby’s wereldwijd”, vertelt onderzoeksleider Enrico Barrozo in gesprek met Scientias.nl. In deze studie gebruikten hij samen met zijn collega’s ultrasensitieve massaspectrometrie om 175 placenta’s te analyseren. Hiervan waren 100 afkomstig van voldragen zwangerschappen en 75 van prematuur geboren baby’s (minder dan 37 weken zwangerschap). “Dankzij geavanceerde technologie kunnen we microplastics nu met een precisie meten die voorheen ondenkbaar was”, aldus senior auteur van de studie Kjersti Aagaard.

Hoge concentraties
Het team ontdekte op die manier hoge concentraties micro- en nanoplastics in de placenta van te vroeg geboren baby’s. En dat laat toch alarmbellen rinkelen. “Dit kan zorgwekkend zijn, aangezien het mogelijk verband houdt met de oorzaak van de vroeggeboorte”, verklaart Aagaard in een interview met Scientias.nl. “Maar een associatie is betekent niet per se een oorzaak. Er zijn dan ook nog veel meer longitudinale, prospectieve studies en diermodellen nodig om dit verder te begrijpen.”

Bloed
De concentratie micro- en nanoplastics blijkt bovendien veel hoger dan de niveaus die eerder in bloed zijn gemeten. “Uit onze vergelijking blijkt dat er 121,9 keer meer micro- en nanoplastics in de placenta zaten dan in het bloed”, vertelt Barrozo. “Dit suggereert dat deze kleine plastic deeltjes zich ophopen in de placenta tijdens de zwangerschap.”

Zwangerschapsduur
De onderzoekers vonden het overigens behoorlijk verrassend dat de concentraties in de placenta van prematuur geboren baby’s zo hoog waren. “Dit lijkt namelijk niet te kloppen met wat je zou verwachten als het alleen maar een bijproduct van de zwangerschapsduur zou zijn”, stelt Barrozo. Met andere woorden, als het alleen aan de duur van de zwangerschap zou liggen, zou je verwachten dat hoe langer de zwangerschap duurt, hoe meer microplastics er in de placenta zouden zitten, omdat er meer tijd is voor ophoping. Maar de studie vond juist hogere concentraties bij prematuur geboren baby’s, wat niet past bij deze verwachting. “Een prematuur geboren baby had niet alleen meer microplastics en nanoplastics in de placenta dan een voldragen baby, maar dit gebeurde ook al eerder in de zwangerschap”, verduidelijkt Aagaard. Dit roept dan ook de vraag op of er andere factoren meespelen in de ophoping van microplastics.

Filter
Hoe het kan dat micro- en nanoplastics zich in de placenta ophopen? “We weten dat de placenta als een filter werkt tussen moeder en baby, waarbij voedingsstoffen en afvalstoffen worden uitgewisseld”, legt Barrozo uit. “Dit kan leiden tot ophoping van stoffen. We begrijpen echter nog niet precies hoe plastics naar de placenta komen, zich daar ophopen of of ze actief worden verwijderd.”

Voorkomen
Een prangende vraag is of de ophoping van plastics in de placenta te voorkomen valt. Maar helaas moeten de onderzoekers ons het antwoord schuldig blijven. “Dit is onbekend”, zegt Aagaard desgevraagd. “Enkele eenvoudige stappen die aanbevolen worden, zijn het beperken van plasticgebruik bij het koken (zoals het opwarmen in de magnetron) en het verminderen van wegwerpplastics (zoals plastic waterflessen). Verder onderzoek is nodig om te begrijpen hoe we de grootschalige productie van plastics in de industrie kunnen aanpakken.”

Al met al suggereren de bevindingen dat de ophoping van plastics mogelijk bijdraagt aan het risico en de oorzaak van vroeggeboorte. “Dit onderzoek voegt zich bij een groeiend aantal studies die de schadelijke effecten van plasticvervuiling op onze gezondheid onderstrepen, van hartziekten tot beroertes”, concludeert Aagaard. De bevindingen benadrukken dan ook de urgentie van maatregelen om de blootstelling aan plastic in onze omgeving te verminderen en de effecten ervan beter te begrijpen.

Bronmateriaal

"New study finds high concentrations of plastics in the placentae of infants born prematurely" - Society for Maternal-Fetal Medicine (via EurekAlert)
Interview met Enrico Barrozo en Kjersti Aagaard
Afbeelding bovenaan dit artikel: Sebastian Kaulitzki/Science Photo Library van sciencephoto (via Canva Pro)

Fout gevonden?

Interessant voor jou

Voor jou geselecteerd