Het betekent dat het niet verkeerd zou zijn om meer bladgroenten, zoals spinazie en broccoli, te eten.
Bladgroenten zitten vol met een misschien wat onbekende vitamine: vitamine K. En deze vitamine is, net zoals andere vitaminen, erg belangrijk voor je lichaam. Zo speelt het bijvoorbeeld een belangrijke rol bij een goede bloedstolling en behoud van sterke botten. Maar mogelijk heeft deze vitamine nóg een belangrijke functie. Zo tonen experimenten met ratten voorzichtig aan dat er een verband bestaat tussen vitamine K en de ziekte van Alzheimer.
Dementie
Dementie is momenteel de zevende belangrijkste doodsoorzaak wereldwijd. De kans is echter groot dat de ziekte op die ladder zal stijgen. De verwachting is namelijk dat het aantal mensen met dementie explosief gaat toenemen. Het aantal gevallen kan tegen 2050 zelfs verdrievoudigd zijn (zie kader). En dus zoeken wetenschappers naarstig naar oplossingen. Dat is echter nog niet zo eenvoudig. Hoewel Alzheimer een veelvoorkomende ziekte is, begrijpen onderzoekers nog altijd niet precies hoe deze ontstaat. Wel hebben enkele studies aangetoond dat er een verband bestaat tussen een vitamine K-tekort en de ziekte van Alzheimer en dementie. En in een nieuwe studie borduren onderzoekers daar nu op voort.
Bij de ziekte van Alzheimer is er sprake van dementie. Maar niet alle mensen met dementie hebben ook de ziekte van Alzheimer. Wel komt van alle ziekten die leiden tot dementie de ziekte van Alzheimer het meeste voor (ongeveer 70 procent) gevolgd door vasculaire dementie (16 procent). In Nederland lijden er ruim 280.000 mensen aan dementie. Hoe ouder je bovendien wordt, hoe groter de kans dat je deze ziekte krijgt. Ruim 40 procent van de mensen boven de 90 jaar heeft namelijk dementie. En aangezien we in de toekomst allemaal ouder worden, betekent dit dat het aantal mensen dat de ziekte krijgt in de toekomst explosief zal stijgen. Zo voorspellen onderzoekers dat het aantal Nederlanders met dementie in 2040 zal toenemen naar meer dan een half miljoen. Dit zal verder oplopen tot zeker 620.000 in 2050.
De onderzoekers voerden experimenten uit met ratten. Door middel van verschillende tests beoordeelden ze het cognitieve functioneren van drie maanden oude ratten; de leeftijd waarop ze volwassen zijn geworden. Eén groep kreeg gedurende zeventien maanden vitamine K toegediend, Terwel de andere groep dat niet kreeg. De onderzoekers ontdekten dat de ratten die aanvullende vitamine K hadden gekregen, op alle tests beter presteerden: ze hadden minder cognitieve stoornissen en hadden een verbeterd ruimtelijk geheugen en leervermogen.
Vitamine K
Volgens het team betekenen deze bevindingen dat het er sterk op lijkt dat vitamine K beschermt tegen verouderingsgerelateerde cognitieve achteruitgang, geassocieerd met de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie. “Het verouderingspoces wordt geassocieerd met verslechtering van bepaalde hersenfuncties,” vertelt onderzoeker Mohamed El-Sherbiny in gesprek met Scientias.nl. “Maar vitamine K lijkt de hersenen hiertegen te beschermen. Dat heeft er met name mee te maken dat vitamine K een cruciale rol speelt in de hersenen door de synthese en het metabolisme van zogenaamde ‘sfingolipiden’ te reguleren. En die zijn weer betrokken bij veel neurale processen en spelen daardoor een belangrijke rol in de cognitieve functie.”
Bladgroenten
Het zijn veelbelovende resultaten. Want mogelijk zou het innemen van voldoende vitamine K dus de kans op de ziekte van Alzheimer kunnen verminderen. Vitamine K zit zoals gezegd in bladgroenten, zoals boerenkool, spinazie en broccoli, maar bijvoorbeeld ook in vlees, kaas en eieren. En je hoeft hier niet eens heel veel van te eten. Als je je houdt aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, zit je al goed. Die aanbevolen hoeveelheid vitamine K verschilt per leeftijd, maar voor volwassenen vanaf 18 jaar is 70 microgram per dag voldoende. “Het nuttigen van voldoende hoeveelheden groenten en fruit is dus al genoeg om gezonde Vit K-spiegels te behouden,” stelt El-Sherbiny. “Kom je hier echter niet aan, dan zijn er ook vitamine K -supplementen in winkel te verkrijgen.”
Vitaal
De studie laat zien dat het voedsel dat je nuttigt grote invloed heeft op de gezondheid van je hersenen. En mogelijk kan vitamine K helpen je brein vitaal te houden. Al houdt het team vooralsnog een slag om de arm. Zo waarschuwen ze dat er meer studies nodig zijn om te bepalen of de nieuwe bevindingen zich vertalen van ratten naar mensen.
Vervolgonderzoek ligt dus alweer in het verschiet. Wel zijn de bevindingen hoopgevend. Zeker omdat er op dit moment nog altijd geen effectieve behandeling voor Alzheimer bestaat. Als er dus manieren worden gevonden om deze slopende ziekte ook maar iets te vertragen, is dat al veelbelovend. “We laten in ieder geval zien dat we ons meer zouden moeten richten op de vitamine K-inname van de oudere bevolking,” aldus El-Sherbiny. “Vitamine K is mogelijk een veelbelovende manier om leeftijdsgerelateerde aandoeningen aan te pakken en cognitieve functies bij ouder wordende personen gezond te houden.”
