Onderzoek bevestigt dat klimaatmodellen het toch bij het juiste eind hebben.
Dat de aarde opwarmt, is geen geheim. Echter verdwijnt het grootste deel – zo’n 93 procent – van die overtollige warmte in de zee. “Als je wilt zien waar het broeikaseffect plaatsvindt, kijk dan in onze oceanen,” zegt onderzoeker Zeke Hausfather. In een nieuwe studie legt hij samen met zijn collega’s bloot dat de oceaantemperatuur veel sneller omhoog gedreven wordt dan tot nu toe gedacht. Zo blijkt dat de oceaan sneller opwarmt dan het VN-panel tijdens de klimaattop vijf jaar geleden berekende en meer in overeenstemming is met toonaangevende klimaatmodellen.
Oceaanopwarming
Op dit moment drijven er 4000 robots rond in de oceanen, die elke paar dagen naar de diepte duiken om de temperatuur, pH en het zoutgehalte te meten. Dit systeem, Argo genaamd, verstrekt al sinds 2000 consistente en uitgebreide gegevens over de stand van zaken van onze oceaan. En hieruit blijkt dat de zeeën snel opwarmen. “2018 is het op drie na warmste jaar ooit en zal zeker een nieuw recordjaar zijn voor de oceanen, net als 2017 en 2016,” zegt Haustfather.
Metingen
Maar het meten van de oceaan was niet altijd zo gemakkelijk als dat het nu is met Argo. Vóór 2000 waren onderzoekers namelijk afhankelijk van instrumenten die veel minder precies waren. Hierdoor waren ook de data, en de daarop gebaseerde studies, onzeker. “Het vijfde beoordelingsrapport van het IPCC in 2013 toonde aan dat klimaatmodellen een veel snellere opwarming van de oceaan voorspelden dan in observaties waargenomen,” zegt Hausfather. Sindsdien zijn wetenschappers continu in de weer om de imperfecte en beperkte set gegevens van vóór 2000 te verbeteren en te interpreteren. Het onderzoeksteam boog zich ook over de kwestie in de hoop de puntjes aan elkaar te kunnen knopen. En met succes. “Het feit dat de gecorrigeerde data nu overeenkomen met de klimaatmodellen is bemoedigend,” zegt hij. “Hiermee nemen we een grote onzekerheidsfactor weg.”
Scenario
De nieuwe analyse laat zien dat de opwarming van de oceaan overeenstemt met wat klimaatmodellen eerder al voorspeld hebben. Als we ervan uitgaan dat we niets doen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, dan voorspellen de modellen dat de temperatuur van de oceaan met 0,78 graden Celsius gestegen zal zijn tegen het einde van de eeuw. Hierdoor zal ook de zeespiegel met een extra 30 centimeter stijgen, bovenop de zeespiegelstijging veroorzaakt door smeltende gletsjers en ijskappen. Daarnaast zullen de warmere oceanen ook bijdragen aan hevigere stormen, orkanen en extreme neerslag.
In de afgelopen tien jaar zijn onderzoekers het er met elkaar over eens geworden dat het zaak is om de opwarming van onze planeet tot maximaal 2 graden Celsius – en bij voorkeur zelfs tot 1,5 graden Celsius – te beperken. En snel ook. Om dat te bewerkstelligen, zullen we de uitstoot terug moeten dringen. Dat lijkt een zware opgave en ook tijdens de laatste klimaattop in Katowice, Polen kwamen politici er niet volledig uit. Hierdoor blijft het afwachten of de voorspellingen uit de klimaatmodellen ook daadwerkelijk waarheid gaan worden.