Astronomen spotten een warme cycloon op het noordelijk halfrond op de ringenplaneet, maar vanaf nu zal de rust terugkeren.
Net als op onze planeet zijn er ook op Saturnus seizoenen. Dit komt doordat de as van Saturnus – net als die van de aarde – gekanteld is. Het ene moment is het noordelijk halfrond naar de zon gericht, het andere moment het zuidelijk halfrond. Wel duren seizoenen veel langer op de ringenplaneet. Saturnus doet namelijk dertig jaar over een rondje om de zon en dat betekent dat het ruim zeven jaar winter is.
Het wisselen van de seizoenen heeft een grote impact op de planeet. Eerder dit jaar lieten we al weten dat er weer spaken zichtbaar zijn in de B-ring. Deze raadselachtige verschijnselen werden al in de jaren tachtig door Voyager 1 gefotografeerd, maar een verklaring is er nog altijd niet voor gevonden. Nu hebben Britse wetenschappers opnieuw veranderingen gespot op de ringenplaneet.
Het onderzoeksteam uit Leicester gebruikte het MIRI-instrument van de James Webb-telescoop om de atmosfeer van Saturnus in infrarood licht te bestuderen. Hierdoor kreeg het team een goed beeld van temperaturen, wolken en gasconcentraties in de atmosfeer, ook wel bekend als de stratosfeer. Op de beelden is een warme 1.500 kilometer brede cycloon zichtbaar op de noorpool. Daaromheen is een groter gebied van warme gassen zichtbaar: de zogenoemde noordpolaire stratosferische vortex. Nu de herfst-equinox nadert, zullen de vortexen op het noordelijk halfrond afkoelen en verdwijnen.
Het is voor het eerst dat wetenschappers de overgang van de zomer naar de herfst op het noordelijk halfrond van Saturnus goed kunnen monitoren. Dertig jaar geleden was er namelijk nog geen supertelescoop als James Webb. En de Cassini-ruimtesonde? Die kwam pas een decennium later bij de ringenplaneet aan.
