De afgelopen 200 jaar heeft de wereld voor het eerst in de geschiedenis een aanhoudende economische groei gekend. Daardoor zijn veel mensen uit armoede gehaald en leven we nu welvarender. De laureaten Joel Mokyr, Philippe Aghion en Peter Howitt leggen uit hoe innovatie, of nieuwe ideeën, zorgen voor nog meer vooruitgang.
De prijs is toegekend voor het ‘uitleggen van innovatiegedreven economische groei’. Dit is belangrijk voor onderzoekers omdat het helpt te begrijpen hoe nieuwe ideeën en technologische vernieuwingen zorgen voor langdurige economische vooruitgang.
Technologie ontwikkelt zich razendsnel en beïnvloedt ons allemaal. Nieuwe producten en productiemethoden vervangen de oudere in een oneindige cyclus. Dit vormt de basis voor aanhoudende economische groei die leidt tot een betere levensstandaard, gezondheid en levenskwaliteit voor mensen over de hele wereld. Dit was niet altijd het geval.
Integendeel zelfs, stagnatie was de norm in het grootste deel van de geschiedenis. Ondanks belangrijke ontdekkingen die af en toe leidden tot betere levensomstandigheden en hogere inkomens, vlakte de groei uiteindelijk altijd af.
Onderzoek & bevindingen
Joel Mokyr gebruikte historische bronnen om de oorzaken te vinden van de aanhoudende groei die de nieuwe norm werd. Hij liet zien dat als uitvindingen elkaar opvolgen, we niet alleen moeten weten dat iets werkt, maar ook wetenschappelijke verklaringen nodig hebben voor waarom iets werkt. Dat laatste ontbrak vaak voor de industriële revolutie, waardoor het moeilijk was om voort te bouwen op nieuwe ontdekkingen en uitvindingen. Mokyr benadrukte ook hoe belangrijk het is dat de samenleving openstaat voor nieuwe ideeën en verandering toelaat.
Philippe Aghion en Peter Howitt bestudeerden ook de mechanismen achter aanhoudende economische groei. In 1992 ontwikkelden ze een wiskundig model voor wat creatieve destructie wordt genoemd: wanneer een nieuw en beter product op de markt komt, verliezen de bedrijven die de oudere producten verkopen. De innovatie vertegenwoordigt iets nieuws en is dus creatief. Ze is echter ook destructief, omdat het bedrijf waarvan de producten achterhaald raken, wordt weggeconcurreerd.
Oordeel Nobelcomité
De prijswinnaars laten op verschillende manieren zien hoe creatieve destructie conflicten creëert die constructief moeten worden aangepakt. Anders wordt innovatie geblokkeerd door gevestigde bedrijven en belangengroepen die het risico lopen benadeeld te worden, zo stelt het Nobelcomité.
“Het werk van de laureaten toont aan dat economische groei niet vanzelfsprekend is. We moeten de mechanismen die ten grondslag liggen aan creatieve vernietiging in stand houden, zodat we niet terugvallen in stagnatie”, zegt John Hassler, voorzitter van de commissie voor de prijs voor economische wetenschappen
De Nobelprijs voor Economie werd in 1969 ingesteld bij het 300-jarig bestaan van de Zweedse Rijksbank. Hoewel de prijs vaak als een echte Nobelprijs wordt gezien, is dat eigenlijk niet zo. Hij wordt wel tegelijk met de andere Nobelprijzen uitgereikt in Stockholm. De prijs gaat elk jaar naar mensen die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de economie. Er is ook kritiek op de prijs en niet door de minsten. De familie van Alfred Nobel vindt dat de prijs te veel de nadruk legt op winst en economie in plaats van op idealen van Nobel zelf.
