Nieuwe studie toont aan hoe slecht alcohol voor je hart is. Maar er is een medicijn

Alcohol is in grote delen van de wereld net zo ingeburgerd als koffie drinken. Niemand kijkt dan ook vreemd op als je eens een avondje doorzakt. Toch kan dat al direct schade aan je hart veroorzaken.

Amerikaanse onderzoekers definiëren bingedrinken als het nuttigen van vijf drankjes in twee uur voor mannen en vier drankjes voor vrouwen. Niet zelden krijgen mensen na zo’n drinkgelag last van boezemfibrilleren, een veelvoorkomende hartritmestoornis.

Hartritmestoornis na de feestdagen
“Tijdens de feestdagen, als er veel gedronken wordt, zien we vaak dat mensen zonder eerdere hartproblemen in het ziekenhuis belanden met een snel of onregelmatig kloppend hart”, vertelt hoofdonderzoeker Saugat Khanal van de Ohio State University. “In ons onderzoek bij muizen bestudeerden we het mechanisme van door alcohol ontstane aritmie en een mogelijke manier om dit in de toekomst te voorkomen.”

JNK2 en Alda-1
Eerder toonden de onderzoekers al aan dat een hartritmestoornis die ontstaat door veel drinken, wordt veroorzaakt door een verhoging van stresseiwit JNK2. Dit eiwit kan ervoor zorgen dat hartcellen calcium verkeerd verwerken. Daardoor ontstaat een te snelle of onregelmatige hartslag. Maar het goede nieuws van deze studie is dat er een manier is om de activering van JNK2 te voorkomen, namelijk met behulp van molecuul Alda-1.

Het was heel duidelijk: meer dan 70 procent van de muizen die een grote dosis alcohol toegediend kregen, ontwikkelde een hartritmestoornis. Kregen de muizen ook Alda-1 dan had geen enkel dier nog last van een afwijkend hartritme. De hoeveelheid stresseiwit JNK2 verdubbelde zelfs bij de bingedrinkende muizen, vergeleken met de geheelonthouders. Maar alles – de JNK2-activiteit en de calciumverwerking – bleef normaal bij de muizen die een dosis Alda-1 kregen.

Nieuwe medicijnen
“Geen alcohol drinken kan hartritmestoornissen voorkomen. Helaas blijft bingedrinking onder alle leeftijdsgroepen toenemen ondanks landelijke voorlichtingscampagnes”, reageert Khanal. Daarom is hij blij met zijn oplossing. “Onze bevindingen wijzen uit dat de ontwikkeling van nieuwe medicijnen, waaronder Alda-1 en andere JNK2-specifieke remmers, een effectieve manier kan zijn voor mensen met holiday-heart-syndrome om hartritmestoornissen te voorkomen.” Met het holiday-heart-syndrome, of vakantiehartsyndroom, wordt verwezen naar hartritmestoornissen die ontstaan na stevig drinken, bijvoorbeeld tijdens de feestdagen of op vakantie.

Vrouwen extra uitkijken
Vrouwen moeten na de menopauze nog iets voorzichtiger zijn met alcohol, blijkt uit een tweede onderzoek. Normaal gesproken helpt oestrogeen namelijk om de bloedvaten open en flexibel te houden. Daardoor wordt het hormoon over het algemeen beschouwd als beschermend tegen hartziekten. Hogere oestrogeenspiegels kunnen leiden tot minder hartaanvallen en beroertes bij vrouwen voor de menopauze dan bij mannen van dezelfde leeftijd.

Verrassend effect
Dat effect verandert echter als vrouwen na de menopauze oestrogeenvervangers krijgen. Tenminste dat geldt voor vrouwelijke ratten die hormonen kregen om hun oestrogeenvoorraad aan te vullen. Kregen ze daarbij ook nog een flinke dosis alcohol dan gingen hun bloeddruk en hartslag omhoog. Ook ging het vermogen van het hart om zuurstofrijk bloed naar de rest van het lichaam te pompen achteruit, evenals twee andere indicatoren die duiden op een slechtere pompfunctie die uiteindelijk tot hartfalen kan leiden.

“Het was verrassend om te zien hoeveel invloed oestrogeen had op door alcohol ontstane hartstoornissen, ondanks de bekende beschermende effecten”, vertelt hoofdonderzoeker Syed Anees Ahmed van de East Carolina University. “Vrouwen in de (pre-)menopauze die hormoonvervangende therapie ondergaan, moeten voorzichtig zijn met alcoholconsumptie omdat dit een factor kan zijn bij hartstoornissen”, adviseert hij.