Beelden van NASA’s Lunar Reconnaissance Orbiter onthullen de plek waar de Russische maanlander Luna25 onverhoopt is neergestort.
Op 21 of 22 augustus had het moeten gebeuren. Toen had de Russische maanlander Luna25 veilig en wel op het oppervlak van de maan moeten neerstrijken. Helaas pakte dat anders uit. Door waarschijnlijk een motorprobleem stortte de maanlander, waar jarenlang aan is gewerkt, tijdens zijn afdaling op 19 augustus neer en brak in duizend stukjes. En nu hebben onderzoekers de inslagkrater die daarbij is ontstaan in beeld gebracht.
Beelden
Dat was overigens nog best een zoektocht. De Russische ruimtevaartorganisatie Roscosmos liet zo’n anderhalve week geleden weten waar de lander ongeveer moest zijn gecrasht. Het LROC-team (het team achter NASA’s Lunar Reconnaissance Orbiter) stuurde daarna gelijk hun maanorbiter eropaf, die het gebied in beeld bracht. Vervolgens vergeleken ze de nieuwe beelden met oude foto’s van dezelfde regio die eerder met de LRO zijn vervaardigd.
Krater
Het team ontdekte een kleine nieuwe krater op de maan. Ze hebben dan ook een sterk vermoeden dat op deze plek de onfortuinlijke Luna25-lander is neergestort. Omdat de nieuwe krater dicht bij het geschatte inslagpunt van Luna25 ligt, concludeert het team dat de kans in ieder geval groot is dat deze krater het werk is van de Russen.
Grootte
De nieuwe krater heeft een diameter van ongeveer tien meter en bevindt zich op de steile binnenrand van de Pontécoulant G-krater. Dit betekent dat Luna25 op ongeveer 400 kilometer afstand van zijn beoogde landingsplek is gecrasht.
De missie
Luna25 werd in de nacht van tien op elf augustus gelanceerd met een Sojoez-2.1b-raket vanaf Kosmodroom Vostotsjny, een lanceerbasis zo’n 5.550 kilometer ten oosten van Moskou. De eindbestemming was de nog tamelijk onontdekte zuidpool van de maan. Zo had de lander iets ten noorden van de Boguslavsky-krater voet aan de grond moeten zetten. De missie had twee primaire wetenschappelijke doelstellingen: het bestuderen van de samenstelling van polair regoliet én het bestuderen van de plasma- en stofcomponenten van de polaire exosfeer. Het plan was dat de lander een jaar lang het maanoppervlak had moeten verkennen.
Dat de Russen hun ogen op de polen hadden gericht, was niet voor niets. De maanpolen zijn namelijk vrij onontgonnen gebied. Recente studies hebben echter de interesse in deze gebieden aangewakkerd. Dat komt omdat wetenschappers direct bewijs hebben gevonden dat er op de maanpolen waterijs voorkomt. En dat is goed nieuws. Rusland is namelijk voornemens om een heuse maanbasis te laten verrijzen. En de aanwezigheid van waterijs zou natuurlijk het leven van toekomstige maankolonisten een stukje makkelijker maken. Dat waterijs kan bijvoorbeeld dienst doen als drinkwater, of een bron van zuurstof zijn. En men zou het zelfs kunnen gebruiken om raketten aan te drijven, waardoor maanreizigers tijdens toekomstige missies geen brandstof voor de terugweg mee hoeven te torsen.
De Luna25-missie had het startschot van een nieuw Russisch maanprogramma moeten zijn. Want voor het eerst in maar liefst vijftig jaar tijd stuurde Rusland weer een lander naar de maan. Maar helaas spatte die droom, tegelijk met de lander, uiteen. Hoewel Rusland het eerste land hoopte te worden dat in de buurt van de zuidpool van de maan zou landen, is die eer uiteindelijk naar India gegaan.
Niet alleen is India nu het vierde land dat succesvol een ruimtevaartuig op onze natuurlijke satelliet heeft weten te zetten, ze zijn momenteel ook druk bezig om de zuidpool van de maan te verkennen. En dat gaat ze goed af. Zo stuitte de Chandrayaan-3 -rover onlangs op zwavel, wat grote implicaties kan hebben voor toekomstige maanmissies. Een lang leven is de Chandrayaan-3-missie overigens niet beschoren. De tijd dringt. Want van zowel de lander als de rover wordt verwacht dat ze ongeveer 1 maan-dag, oftewel 14 aardse dagen, operationeel zullen zijn.
