De voorouders van de Schotten lieten mysterieuze, gegraveerde stenen achter. Nieuw onderzoek wijst uit dat de geschreven taal van de Picten op de stenen staat. De Picten leefden tussen het jaar 300 en 843 in het noorden van het huidige Schotland.
Op de Pictische stenen zijn gestileerde graveringen zichtbaar. “We weten dat de Picten een gesproken taal hadden”, vertelt wetenschapper Rob Lee aan Discovery. “De monnik Bede schreef in het jaar 735 dat Groot-Brittannië een land was met vier talen: Brits, Schots, Engels en Pictisch. We weten dat de drie andere talen complexe gesproken talen waren en nog steeds zijn. Dit duidt erop dat Pictisch ooit ook een taal was.”
Lee en zijn collega’s Philip Jonathan en Pauline Ziman analyseerden graveringen op honderden Pictische stenen. Het doel van de stenen is niet geheel duidelijk. Ze zouden misschien dienst hebben gedaan als persoonlijke gedenkstenen; in dat geval moeten de symbolen worden geïnterpreteerd als clan- of familiesymbolen. Sommige stenen beelden rituelen uit.
De wetenschappers gebruikten een wiskundige proces bekend als Shannon entropy om de rangschikking, richting, willekeurigheid en andere karakteristieken van iedere gravering in kaart te brengen. De data werd vergeleken met andere geschreven talen, zoals Egyptische hiërogliefen, Chinese teksten en Latijn. De graveringen op de Pictische stenen kwamen niet overeen met één van de vergeleken talen, maar vertoonden wel karakteristieken van een tekst gebaseerd op een gesproken taal.
Het is nog onbekend hoe de taal op de stenen is opgebouwd. Staan de symbolen voor bepaalde klanken, zoals de Nederlandse taal, of geven de symbolen bepaalde handelingen weer, zoals in een IKEA-handleiding. De taal van de Picten is nog lang niet gekraakt. “Dit gebeurt misschien een keer of dit gebeurt misschien nooit”, vertelt Paul Bouissac van de universiteit van Toronto. “We moeten wachten op de ontdekking van een Pictische variant van de steen van Rosetta. Zo werd de Egyptische hiërogliefencode ooit gekraakt.”