Nieuwe coronavariant met flink wat mutaties opgedoken in Afrika – wat weten we?

Volgens deskundigen gaat het om een ‘zorgwekkende variant’ die zich momenteel in verschillende delen in Afrika verspreidt.

In Afrika is een nieuwe coronavariant opgedoken. De variant wordt momenteel aangeduid met B.1.1.529. Voor zover we nu weten, heeft B.1.1.529 flink wat mutaties. En dat maakt deze variant volgens deskundigen toch wat zorgwekkend.

Mutaties
De nieuwe coronavariant heeft vermoedelijk minstens 32 mutaties. En daarmee verschilt deze variant behoorlijk van het originele virus dat in Wuhan is ontdekt. “Veel van deze mutaties lijken de binding van neutraliserende antilichamen te beïnvloeden,” vertelt Ravi Gupta, hoogleraar klinische microbiologie aan de Universiteit van Cambridge. “Bovendien is van sommige bekend dat ze het vermogen van virussen om cellen binnen te dringen, vergroten.”

Meer over mutaties
Dat het coronavirus muteert, is overigens niet verrassend. Alle virussen veranderen in de loop van de tijd. En ook van het coronavirus zijn er al duizenden varianten. De meeste van deze mutaties zijn heel klein en hebben daardoor bijna geen invloed op de eigenschappen van het virus. Maar soms zorgt een verandering er wel voor dat een virus zich anders gedraagt. Dit kan betekenen dat het gemuteerde virus zich bijvoorbeeld gemakkelijker verspreidt, of invloed heeft op de ernst van ziekte. Bovendien kan het ook de effectiviteit van onze vaccins beïnvloeden. De WHO en het ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control) publiceren wekelijks overzichten met zorgelijke varianten (Variants of Concern – VOC), ’interessante’ varianten (Variants of Interest – VOI) en varianten die gevolgd worden (Variants Under Monitoring-VUM). Deze varianten worden zorgvuldig gevolgd en in kaart gebracht vanwege hun (mogelijke) risicovolle kenmerken en mate van verspreiding. Op dit moment heeft de WHO B.1.1.529 te boek staan als ‘te monitoren’.

Wetenschappers van over de hele wereld werken voortdurend nauw samen om nieuwe varianten te identificeren en ze te beoordelen zodra ze ten tonele verschijnen. “B.1.1.529 is de meest significante variant die we tot nu toe zijn tegengekomen,” zegt Jenny Harries van de UK Health Security Agency (UKHSA). Dat heeft er mede mee te maken dat deze variant zich snel lijkt te verspreiden. “Er is dringend onderzoek gaande om meer te weten te komen over de overdraagbaarheid, ernst en de gevoeligheid voor vaccins,” gaat Harries verder. “De resultaten van deze onderzoeken zullen bepalen welke maatregelen op het gebied van de volksgezondheid nodig zullen zijn.”

Chronische infectie
B.1.1.529 dook voor het eerst op in Botswana en verspreidt zich momenteel snel in de Zuid-Afrikaanse provincie Gauteng. Ook is het de variant al in Lesotho, Eswatini, Zimbabwe en Namibië gespot. “De cumulatieve mutaties van deze variant wijzen erop dat het is ontstaan in een chronische infectie bij een persoon met een verzwakt immuunsysteem, mogelijk een onbehandelde hiv/aids-patiënt,” zo vermoedt de directeur van het UCL Genetics Institute, Francois Balloux.

Reisbeperkingen
Op dit moment laat Groot-Brittannië reizigers uit landen waarin de variant is aangetroffen al niet meer zomaar toe. “We nemen voorzorgsmaatregelen om de volksgezondheid te beschermen en de voortgang van de uitrol van ons vaccinatieprogramma te behouden,” zegt de Britse minister van Volksgezondheid Sajid Javid. “Zeker op dit kritieke moment nu we de winter ingaan. We houden de situatie nauwlettend in de gaten.” Ook Nederland heeft vanochtend besloten een vliegverbod in te stellen.

Ondertussen in Zuid-Afrika
Dat de nieuwe coronamutatie redelijk snel is opgemerkt, betekent dat Zuid-Afrika een goed systeem heeft waardoor nieuwe varianten snel aan het licht gebracht kunnen worden. Onder andere de Britse regering dankt Zuid-Afrika hiervoor. In Zuid-Afrika zelf wordt er ook al campagne gevoerd om specifiek deze variant te dwarsbomen. Zo worden mensen op het hart gedrukt zich te laten vaccineren, mondkapjes te dragen, hun handen te wassen, afstand te houden en in goed geventileerde ruimtes te verblijven om de verspreiding van het gemuteerde virus te beperken.

Advies
Wetenschappers zullen de verspreiding van B.1.1.529 scherp in de gaten blijven houden en de variant verder in kaart brengen. Tegelijkertijd kunnen ook niet-virologen een steentje bijdragen. Want hoe meer gastheren het virus vindt, hoe meer gelegenheid het heeft om te muteren. “Dit is een duidelijke herinnering voor iedereen dat deze pandemie nog niet voorbij is,” aldus Harries. “We hebben allemaal de verantwoordelijkheid om te doen wat we kunnen om de overdracht te beperken, het infectiepercentage te verminderen en de opkomst van nieuwe varianten te voorkomen. Dit betekent dat je je zo snel mogelijk moet laten vaccineren en het advies van de volksgezondheid opvolgt. Draag een mondkapje op drukke plaatsen waar het moeilijk is om nauw contact me anderen te vermijden en laat je onmiddellijk testen als je symptomen hebt.”

Hoewel deskundigen zich redelijk zorgen maken om de nieuw opgedoken coronavariant, is er nog geen reden tot paniek. Het is namelijk nog te vroeg om te bepalen in hoeverre de variant voor problemen gaat zorgen, met name omdat we er op dit moment nog niet veel van afweten. “Voorlopig moet de situatie dan ook eerst nauwlettend worden gevolgd en geanalyseerd,” benadrukt Balloux.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd