Wetenschappers hebben een nieuwe bron van methaan gevonden in de Noordelijke IJszee. Deze methaan ontstaat door chemische reacties in de oceaanbodem onder de zeebodem.
Methaan kan vrijkomen bij een proces dat serpentinisatie wordt genoemd. Daarbij reageert zeewater met ijzerhoudende silicaten, bijvoorbeeld in de diepzee, waar tektonische platen elkaar raken. “De optimale temperatuur voor serpentinisatie in de oceaankorst is 200 tot 350 graden Celsius”, vertelt wetenschapper Jürgen Mienert.
Flinke voorraad op de zeebodem
Nu hebben wetenschappers ontdekt dat methaan niet alleen ontsnapt, maar ook op de zeebodem kan worden opgeslagen. Mienert: “Als de druk groot genoeg is en de temperatuur voldoende gedaald is, dan kan methaan opgesloten worden in een gashydraat.” Een methaanhydraat is een vaste stof en valt pas op een later tijdstip uiteen. Er bevinden zich waarschijnlijk veel hydraatafzettingen op de oceaanbodem, zoals op de Knipovich Ridge voor de kust van Spitsbergen. “De schatting is dat er 15.000 gigaton koolstof opgeslagen wordt op de oceaanbodem, maar daarbij is geen rekening gehouden met methaan.”
Bermudadriehoek
Wetenschappers vermoeden al langer dat er hydraatafzettingen op de bodem van oceanen bevinden. Wanneer deze hydraten spontaan uiteenvallen, kan dit het oppervlak van de oceaan destabiliseren. Zo wordt de dichtheid van het water kleiner, waardoor een schip snel zinkt. Dit zou een verklaring kunnen zijn voor onverklaarbare schipbreuken, zoals in de Bermudadriehoek. Zelfs vliegtuigen zouden door ontsnappend methaan in brand kunnen vliegen.
Klimaatmodellen
Komt er vandaag de dag veel methaan vrij door uiteenvallende hydraatafzettingen? “Nee, het is geen actieve bron van methaan”, concludeert Mienert.” De ontdekking zal dus geen grote gevolgen hebben voor klimaatmodellen, waarin methaan ook een belangrijke rol heeft.