Nieuwe bloedtest kan meer dan 50 soorten kanker opsporen

En vaak nog ruim voor mensen symptomen krijgen.

Onderzoekers hebben een nieuwe bloedtest ontwikkeld die nauwkeurig meer dan vijftig soorten kanker weet op te sporen. Bovendien kunnen artsen dankzij de bloedtest inzichtelijk krijgen waar de tumor zich in het lichaam van de patiënt bevindt. En dat vaak ruim voordat de eerste ziekteverschijnselen op het toneel zijn verschenen. Het zijn veelbelovende resultaten. Want mogelijk kan deze test vele mensenlevens redden.

Test
Er bestaan zoveel verschillende soorten kanker, dat het eigenlijk onmogelijk is om ze allemaal in de gaten te houden. Vaak wordt de ziekte dan ook pas ontdekt als de eerste symptomen optreden. De overlevingskansen zijn echter veel groter als de ziekte al eerder wordt opgemerkt. En daarom houden veel onderzoekers zich tegenwoordig bezig met het ontwikkelen van een bloedtest die een scala aan kankersoorten succesvol kan opsporen.

Hoe het werkt? Tumoren verliezen stukjes DNA die in de bloedbaan terechtkomen. De nieuwe bloedtest is er dan ook op gericht om deze te traceren. Hierbij zoekt een machine learning-algoritme naar bekende kankersignaturen in het DNA, die ook wel methylatiepatronen worden genoemd en gewoonlijk de genexpressie regelen. Abnormale methylatiepatronen en de resulterende veranderingen in de genexpressie kunnen namelijk bijdragen aan tumorgroei. En door deze signalen op te pikken, kan kanker gedetecteerd en gelokaliseerd worden.

Studie
Om de prestaties van het algoritme te testen, verzamelden de onderzoekers bloedmonsters van duizenden proefpersonen. De helft hiervan had kanker, terwijl de andere helft gezond was. Vervolgens werd het machine learning-algoritme ingezet om de bloedmonsters te analyseren. Hierbij lette deze specifiek op de methyleringspatronen. De bloedmonsters werden vervolgens ingedeeld in de groepen kanker en geen kanker. Toen het algoritme eenmaal had geleerd naar welke methyleringspatronen hij moest zoeken, werd het aan het werk gezet om nog eens 1200 monsters te classificeren, waarvan ook weer de helft kanker had.

Succesvol
Uit de bevindingen blijkt dat de bloedtest met succes maar liefst vijftig soorten kanker kan opsporen. Latere stadia van de ziekte waren echter makkelijker te detecteren. Zo was de test in staat 18 procent van stadium I-tumoren, 43 procent van stadium II, 81 procent van stadium III en 93 procent van stadium IV te detecteren. De onderzoekers voerden een afzonderlijke analyse uit om te prestaties van de bloedtest voor de twaalf dodelijkste soorten kanker (te weten anaal, blaas, darm, slokdarm, maag, hoofd en nek, lever en galwegen, long, eierstok en pancreaskanker, lymfeklier-kanker en multipel myeloom) te bestuderen. De resultaten van de test waren voor deze twaalf soorten kanker nog net iets nauwkeuriger. Zo blijkt dat de test 39 procent van stadium I-tumoren, 69 procent van stadium II, 83 procent van stadium III en 92 procent van stadium IV wist op te sporen.

Vals-positief
Naast dat de bloedtest met succes een verscheidenheid aan soorten kanker aan het licht kan brengen, kon deze ook in 93 procent van de gevallen nauwkeurig voorspellen in welk weefsel de tumor zich bevond. En dat is voor een gerichte behandeling natuurlijk ontzettend belangrijk. Ook was het vals-positieve percentage slechts 0,7 procent, wat betekent dat minder dan 1 procent van de mensen ten onrechte gediagnosticeerd werd met kanker. En ook dit is een indrukwekkende prestatie. Ter vergelijking; op dit moment wordt met de huidige testen bij zo’n 10 procent van de vrouwen ten onrechte borstkanker geconstateerd.

Enthousiast
Experts zijn enthousiast. Want volgens velen kan een dergelijke bloedtest kanker in eerdere stadia openbaren, waardoor er mogelijk veel minder mensen sterven aan de ziekte. “Dit is een spannende studie waarin geavanceerde laboratoriumtechnieken wordt samengebracht met kunstmatige intelligentie,” zegt onderzoeker Kristina Warton van de Universiteit van New South Wales, niet betrokken bij de studie. “Het benadrukt de potentie van een dergelijke bloedtest.”

De onderzoekers uit de huidige studie zijn niet de enigen die zich bezighouden met een bloedtest om kanker zo vroeg mogelijk te detecteren. Zo ontwikkelden wetenschappers ook al eerder een bloedtest waarmee zowel mutaties als eiwitten die met acht verschillende en veelvoorkomende soorten kanker in verband worden gebracht, kan detecteren. Ook bestaat er een bloedtest die huidkanker al heel vroeg kan opsporen. En dankzij dit soort studies wordt de kans op genezing vele malen groter.

Bronmateriaal

"AI-based blood test shows promise in detecting 50 cancers and pinpointing their location in the body" - Mayo Clinic (via Scimex)

Afbeelding bovenaan dit artikel: Belova59 via Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd