Nieuw ontdekt object in de ruimte laat zich niet in een hokje duwen

object

Wetenschappers stoppen verschijnselen graag in hokjes. Maar met een nieuw ontdekt object in de ruimte valt dat nog niet mee. Want is het nu een planeet of een ster? Astronomen komen er niet uit.

Onderzoekers ontdekten het lastig te identificeren object in de buurt van een jonge ster. Waarschijnlijk cirkelt het object om die ster heen. “We hebben in zeven jaar tijd heel gedetailleerde metingen van dit object gemaakt die iets vertellen over de zwaartekracht, temperatuur en moleculaire samenstelling,” legt onderzoeker Thayne Currie uit. “Toch kunnen we nog niet bepalen of het een planeet of een mislukte ster – een zogenoemde bruine dwerg – is. Afhankelijk van naar welke meting je kijkt, zou het object zowel een bruine dwerg als een planeet kunnen zijn.”

Massa en afstand
Het object – ROXs 42Bb – staat dicht bij de ster ROXs 42B. Die ster vinden we op ongeveer 440 lichtjaar van de zon. ROXs 42Bb heeft een massa die ongeveer negen keer groter is dan die van Jupiter. Daarmee zit het onder de grens die astronomen gebruiken om planeten van bruine dwergen (die een veel grotere massa hebben) te onderscheiden. Tegelijkertijd is de afstand van ROXs 42Bb ten opzichte van zijn ster enorm. Het object is dertig keer verder van zijn ster verwijderd dan Jupiter van de zon.

“Hoe kan een object dat zo massief is en tegelijkertijd zo ver van zijn ster verwijderd is, een planeet zijn?”

Pluto
“De situatie is een klein beetje anders dan toen we moesten besluiten of Pluto een planeet was. In het geval van Pluto was de vraag of een object met zo’n kleine massa te midden van een groep vergelijkbare objecten een planeet genoemd kan worden. Hier is de vraag: hoe kan een object dat zo massief is en tegelijkertijd zo ver van zijn ster verwijderd is, een planeet zijn? En als het een planeet is, hoe is deze dan tot stand gekomen?”

Ontstaan
De meeste astronomen stellen dat gasgiganten ontstaan doordat ze eerst een vaste kern ontwikkelen en later een enorme hoeveelheid gas verzamelen. Zo’n proces moet zich vrij dicht bij de moederster afspelen. Maar ROXs 42Bb is ver van zijn ster verwijderd. Op een dergelijke afstand kunnen wel andere objecten ontstaan: bruine dwergen. Maar die zijn weer zwaarder dan ROXs 42Bb. Het lijkt er dus op dat het pas ontdekte object tussen de wal en het schip valt: het past niet in de huidige theorieën omtrent planeten en bruine dwergen.

Volgens Currie zijn er twee mogelijkheden: of het object behoort tot een geheel nieuwe klasse planeten of het is een extreem lichte bruine dwerg. “Hoe dan ook: het zou een nieuw onderzoek naar de totstandkoming van planeten en sterren in gang moeten brengen.”

Bronmateriaal

"New kind of planet or failed star? Astrophysicists discover category-defying celestial object" - Utoronto.ca
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Currie et al (2013).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd