Dit waren geen typische jagers-verzamelaars, maar ze experimenteerden al met landbouw.
In het zuidwesten van het Amazonegebied leefden in Llanos de Moxos ongeveer 2500 jaar geleden al complexe samenlevingen. Maar deze mensen waren niet de eersten die het gebied bevolkten. Een nieuwe studie duwt de eerste nederzettingen in het Amazonegebied verder op de tijdlijn terug. “Het nieuwe bewijs suggereert dat zo’n 10.000 jaar geleden, in het vroege Holoceen, mensen zich al in de regio ophielden,” aldus onderzoeker Jose Capriles.
Opgravingen
De onderzoekers reisden af naar drie weelderige eilanden – Isla del Tesoro, La Chacra and San Pablo – in de Boliviaanse streek. Hier troffen ze opzettelijk begraven menselijke skeletten aan. Maar de manier waarop deze mensen begraven waren, verschilde duidelijk van die van typische jagers-verzamelaars. Volgens de onderzoekers lijkt het meer op hoe meer complexe samenlevingen met hun doden omsprongen. “Als dit zeer mobiele jagers-verzamelaars waren, dan zou je niet verwachten dat ze hun doden op specifieke plaatsen zouden begraven,” legt Capriles uit. “In plaats daarvan zouden ze hun doden daar achterlaten waar ze ook gestorven zijn.”
Landbouw
Volgens de onderzoekers zouden deze eerste bewoners zelfs geëxperimenteerd hebben met landbouw. “Het zou goed kunnen dat ze begonnen met het poten van planten, zoals zoete aardappelen, cassave, pinda’s en chilipepers,” zegt Capriles. Daarnaast troffen de onderzoekers veel resten aan van verbrande aarde en hout. Dit wijst erop dat men destijds vuur gebruikte. “Waarschijnlijk gebruikten ze vuur om land te ruimen, voedsel te koken en zichzelf warm te houden,” oppert Capriles.
Sceptisch
Het team ontdekte in 2013 al verschillende artefacten in het gebied waaruit de onderzoekers opmaakten dat er al veel eerder dan gedacht mensen in de regio leefden. Maar door gebrek aan direct bewijsmateriaal, waren veel archeologen sceptisch over de bevindingen. De vondst van de menselijke resten geeft echter wel sterk en definitief bewijs van de menselijke oorsprong van deze vindplaatsen. De botten uit de graven waren daarnaast opvallend goed bewaard gebleven. Met behulp van radiokoolstofdatering konden de onderzoekers vervolgens de leeftijd van de overblijfselen schatten.
De drie eilanden liggen een stuk hoger dan het omliggende savanne gebied, waardoor ze in het regenseizoen niet overstromen. “We denken dat men deze plekken regelmatig gebruikte als seizoenskampen,” vult Capriles in. “Vooral tijdens de moesson, wanneer het meest van Llanos de Moxos onder water staat.” Echter is er niet veel over de mensen die in dit woonden bekend. “Onze studie is een eerste stap in de poging om meer te weten te komen over de mensen die het zuidwesten van het Amazonegebied voor duizenden jaren bevolkten,” aldus onderzoeker Umberto Lombardo.