Nep schilderij zet ons brein op zijn kop

De reactie van ons brein op een kunstwerk verandert radicaal wanneer we te horen krijgen dat het een nepperd is. Dat blijkt uit onderzoek.

Dat concluderen wetenschappers van de Oxford University. Ze baseren hun conclusies op experimenten.

Kunst
Ze verzamelden een groep proefpersonen. De hersenen van de proefpersonen werden gescand terwijl ze naar kunst keken. Ze kregen werken van Rembrandt te zien. Sommige kunstwerken waren ‘echt’. Andere kunstwerken waren overtuigende replica’s. De proefpersonen zagen het verschil niet en hun brein reageerde in eerste instantie niet anders op de replica’s.

Kreet

In musea hoort u soms de kreet ‘Dat had mijn nichtje van drie ook nog wel gekund’. Recentelijk is uit onderzoek gebleken dat daar een kern van waarheid in zit.

Beloning
Maar dat veranderde toen de proefpersonen de waarheid te horen kregen. Wanneer een expert ze vertelde dat het een echt schilderij was, werd het deel van de hersenen dat ons beloont, actief. Dit deel wordt ook actief wanneer we lekker eten of seks hebben. Maar als de proefpersonen te horen kregen dat een kunstwerk nep was, ging een heel ander deel van de hersenen overuren draaien. Er volgden complexe reacties in het deel van de hersenen dat betrokken is bij het plannen van nieuwe strategieën. De onderzoekers kunnen dat wel verklaren: mensen proberen te achterhalen waarom het schilderij niet echt was.

Invloed
Het onderzoek vertelt wetenschappers veel over de manier waarop we naar kunst kijken. “Onze resultaten onderschrijven het idee dat wanneer we vaststellen of iets mooi is of niet, we worden blootgesteld aan verschillende invloeden,” vertelt onderzoeker Andrew Parker. Veel van die invloeden worden alleen expliciet zichtbaar wanneer de hersenen worden gescand. Maar hun invloed is klaarblijkelijk enorm. “Het wijst erop dat verschillende delen van het brein wanneer een complex oordeel wordt gevormd, samenwerken.”

Het volledige onderzoek is terug te vinden in het blad Frontiers in Human Neuroscience.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd