Nederlands meetinstrument maakt duidelijk hoeveel de grote Europese staalfabrieken (inclusief Tata Steel) echt uitstoten

Staalfabrieken zijn de grootste uitstoters van koolmonoxide (CO) in Europa. Zij moeten zelf hun uitstoot rapporteren aan de EU, maar dat doen ze niet allemaal op dezelfde manier. Onhandig om te vergelijken dus. Daar hebben Nederlandse onderzoekers echter een oplossing voor bedacht: een instrument dat met behulp van een satelliet dagelijks de CO-uitstoot meet.

Het correct meten van koolmonoxide is belangrijk omdat CO op directe wijze voor enorm veel luchtvervuiling zorgt, maar ook indirect een bijdrage levert aan de concentratie van broeikasgassen, omdat het een voorloper is van ozon en reageert met reinigingsmiddel OH, waardoor de atmosferische levensduur van methaan toeneemt. CO komt vooral in de lucht terecht door wegtransport, industrie en branden. Aangezien bij deze verbrandingsprocessen ook CO2 vrijkomt, kan meer kennis van CO tevens ons begrip van CO2-emissies verbeteren.

De 21 grootste fabrieken in kaart
Superbelangrijk dus dat er nu een Nederlands ruimte-instrument is, genaamd TROPOMI (TROPOspheric Monitoring Instrument). Daarmee wordt elke dag een nieuwe wereldkaart gemaakt waarop onder meer koolmonoxide in de atmosfeer te zien is. De onderzoekers van SRON en TNO hebben nu een heel jaar aan CO-uitstoot gemeten van de 21 grootste staalfabrieken in Europa, waaronder Tata Steel.

Je zou kunnen denken: waarom is dat nodig als fabrieken toch al zelf hun uitstoot rapporteren? Nou, die fabrieken hanteren vaak verschillende methodes, die niet altijd gebaseerd zijn op directe metingen, waardoor het sowieso lastig is om de metingen met elkaar te vergelijken. Daarnaast hoeven ze maar één keer per jaar hun gegevens door te geven, nu wordt er dagelijks gemonitord. Bovendien is het goed als er controle is op de metingen. Satellieteninstrumenten zoals TROPOMI zijn bij uitstek geschikt om emissiebronnen over de hele wereld te meten, met steeds hetzelfde instrument en op een transparante manier. Daarmee creëren ze een gelijk speelveld voor bedrijven die zich moeten houden aan emissieregels. “Tot nog toe waren overheden afhankelijk van bedrijven die zelf hun eigen uitstoot rapporteren”, zegt hoofdonderzoeker Gijs Leguijt. “Metingen vanuit de ruimte geven overheden nieuw gereedschap om de uitstoot van individuele bedrijven te bepalen.”

Anders dan gerapporteerd
De Nederlandse onderzoekers hebben met TROPOMI de CO-uitstoot over heel 2019 bepaald van de 21 grootste Europese staalfabrieken. Die zijn samen verantwoordelijk voor 77 procent van de Europese en 7 procent van de wereldwijde staalproductie. De satellietmetingen blijken vaak maar niet altijd overeen te komen met de gerapporteerde waardes van de staalfabrieken.

Hier zie je de gerapporteerde metingen van E-PRTR vergeleken met die van TROPOMI voor de onderzochte fabrieken. Afbeelding: TRON/TNO.

In het rapport staat dat de door de fabrieken zelf aan het Europese E-PRTR-rapportageprogramma aangeleverde cijfers gemiddeld 17 procent hoger liggen dan de door TROPOMI gemeten vervuiling. Is daar een verklaring voor, vroegen we Leguijt. “Ons onderzoek laat zien dat gerapporteerde emissies over het algemeen goed overeenkomen met onze satellietschattingen. We denken dat de gemiddeld iets hogere E-PRTR-emissies een indicatie zijn dat onze methode mogelijk conservatief is. Er zijn daarbij een paar fabrieken waar onze schattingen flink lager zijn dan wat is gerapporteerd aan E-PRTR.”

Tata Steel
Die sprongen er wat hem betreft dan ook wel een beetje uit, vertelt Leguijt aan Scientias.nl. “Bij sommige fabrieken liggen onze schattingen verder van de gerapporteerde waarden af. De fabrieken in Gent, Gíjon, Taranto en Dubrowi rapporteren hogere emissies voor 2019 dan wat wij zien in onze metingen. Deze vier fabrieken rapporteren lagere emissies voor 2020, die wel consistent zijn met onze schattingen voor 2019. Over deze verschillen zijn we in gesprek met het Europese milieuagentschap EEA om te kijken of we dit beter kunnen begrijpen.”

Maar ook bij onze eigen vervuilende staalfabriek Tata Steel zijn metingen gedaan. Hoe zit het daarmee? “Wij doen uitsluitend onderzoek naar koolmonoxide (CO) en kunnen daarom niks zeggen over andere luchtvervuiling afkomstig van de fabrieken. Qua koolmonoxide uitstoot behoort Tata IJmuiden tot de grootste 21 CO-uitstoters van Europa die we in deze publicatie beschrijven. Van deze 21 fabrieken stoot meer dan de helft echter meer CO uit dan Tata IJmuiden”, vertelt Leguijt.

Van eigen bodem
Al met al is TROPOMI een heel bijzonder en nuttig instrument dat de informatievoorziening over luchtvervuiling in Europa flink verbetert. “TROPOMI is uniek door de combinatie van een relatief hoge resolutie met dagelijkse mondiale dekking. Dit betekent dat elk punt op aarde dagelijks wordt bekeken door TROPOMI”, vertelt de onderzoeker. “Daarnaast meet TROPOMI veel verschillende stoffen zoals methaan, stikstofdioxide, zwaveldioxide, ozon en dus koolstofmonoxide. Wat het voor ons daarbij natuurlijk bijzonder maakt is dat het een instrument van Nederlandse bodem is!”

Bronmateriaal

"Comparing space-based to reported carbon monoxide emission estimates for Europe's iron and steel plants" - Copernicus
Interview met hoofdonderzoeker Gijs Leguijt
Afbeelding bovenaan dit artikel: Pixabay

Fout gevonden?

Interessant voor jou

Voor jou geselecteerd