Nieuw onderzoek toont aan dat Neanderthalers op de koude steppe veel meer planten aten dan gedacht.
Tijdens de koude periodes van het Pleistoceen was een groot deel van Midden-Europa en Oost-Azië bedekt met mammoetsteppe: een bijna geheel boomloze steppetoendra. Naast grote wilde dieren zoals mammoeten leefden in dit landschap ook Neanderthalers. En die aten – in tegenstelling tot hun soortgenoten in de warmere mediterrane gebieden van Eurazië – voornamelijk vlees, zo namen paleoantropologen aan.
Tandsteen
Maar een nieuw onderzoek stelt nu dat dat niet klopt. Neanderthalers die op de koude mammoetsteppe leefden, aten veel meer planten dan gedacht. Archeoloog Robert Power, verbonden aan de universiteit Leiden, trekt die conclusie nadat hij 48 tanden van Neanderthalers bestudeerde. Deze tanden waren teruggevonden in Italië, Kroatië en Rusland. Power bestudeerde de microbotanische deeltjes in het tandsteen van deze Neanderthalers en kon op basis daarvan meer zeggen over hun dieet.
Bruikbaar
Blijkbaar aten de Neanderthalers dus ook in dit droge en koude landschap aardig wat planten. Dat we daar nu pas achterkomen, is niet zo gek, legt Power uit. “De mammoetsteppe is een omgeving die we nog niet goed begrijpen omdat die niet meer bestaat vanwege klimaatverandering. Deze oude graslanden waren waarschijnlijk bruikbaarder voor Neanderthalers dan altijd gedacht is.”
Uniek
Het onderzoek van Power wijst verder uit dat planten – ongeacht de klimaatzone en ongeacht de tijdsperiode – consequent een belangrijk onderdeel waren van het dieet van de Neanderthaler. “We verwachten dat Neanderthalers op latere jagers-verzamelaars lijken en op een zelfde manier hun voedsel verzamelen, maar dat doen ze niet. In het verleden werden Neanderthalers gezien als primitieve holbewoners met zeer basaal gedrag; nu worden ze vaak als modern beschouwd. Maar we moeten Neanderthalers niet geforceerd in één zo’n hokje stoppen. Ze hebben hun eigen unieke patroon.”
Het onderzoek is heel interessant en kan uiteindelijk ook meer duidelijkheid geven over de factoren die een rol speelden in het uitsterven van de Neanderthaler. Zo werd gedacht dat het eenzijdige dieet van de Neanderthaler op de mammoetsteppe de mensachtigen heel kwetsbaar maakte en een bijdrage leverde aan hun uitsterven. Maar nu dat dieet veelzijdiger blijkt dan gedacht, moeten we ook die aanname herzien.