De raket moet het gloednieuwe ruimtevaartuig Orion dit voorjaar nog richting de maan stuwen.
NASA’s nieuwe draagraket – het Space Launch System – is klaar voor de laatste grote test, zo heeft NASA gisteren bekend gemaakt. Nog deze week zal de raket – met daarop de eveneens gloednieuwe ruimtecapsule Orion – naar het lanceerplatform verhuizen om daar een zogenoemde wet dress rehearsal te ondergaan. Het is de laatste grote test voor aanvang van het echte werk: een onbemande proefvlucht om de maan.
Vehicle Assembly Building
Op dit moment bevindt de enorme draagraket – de krachtigste raket die NASA ooit heeft gebouwd – zich nog in het VAB (Vehicle Assembly Building) op het Kennedy Space Center in Florida. Daar werd vorig jaar eerst de raket in elkaar gezet, waarna men in oktober ook ruimtevaartuig Orion boven op de draagraket kon plaatsen. Samen vormen de draagraket en Orion een bijna 100 meter hoog gevaarte.
Verplaatsen
En dat gevaarte zal dus deze week in zijn geheel verplaatst moeten worden. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de zogenoemde Crawler Transporter-2. Dit is een soort verrijdbaar platform dat binnenkort onder de raket zal glijden om het Space Launch System en Orion vervolgens naar het lanceercomplex 39B te verplaatsen.
Wet dress rehearsal
Eenmaal op lanceercomplex 39B aangekomen zal er een zogenoemde wet dress rehearsal plaatsvinden. Dit is de laatste grote test voor SLS en Orion, voorafgaand aan de allereerste proefvlucht. Tijdens zo’n wet dress rehearsal worden de brandstoftanks van de draagraket volgetankt, waarna alle handelingen die voorafgaand aan een echte lancering plaats moeten vinden – tot het aftellen aan toe – worden doorlopen. Gelanceerd wordt er tijdens zo’n wet dress rehearsal nog niet. Zoals het er nu naar uitziet zal het Space Launch System en de daarop gemonteerde Orion – als de wet dress rehearsal volgens plan verloopt – ergens in mei een echte proefvlucht gaan maken. Tijdens die missie – Artemis I genoemd – zal Orion nog onbemand blijven en een rondje om de maan vliegen.
Artemis II & III
Als ook die proefvlucht succesvol verloopt, zal NASA zich op gaan maken voor Artemis II. Tijdens deze missie zal Orion – bemand door zo’n vier astronauten – opnieuw een rondje om de maan vliegen. Daarna volgt dan de langverwachte Artemis III-missie. Tijdens deze missie zullen astronauten in een Orion-capsule naar de maan vliegen, in de nabijheid van de maan overstappen op een maanlander en vervolgens voet zetten op de zuidpool van de maan. Het is de eerste bemande missie naar het maanoppervlak sinds 1972. En voor het eerst zouden tijdens deze missie een vrouwelijke astronaut en niet-blanke astronaut voet op de maan moeten zetten.
Uitstel
In eerste instantie stond die Artemis III-missie gepland voor 2024. Maar inmiddels is wel duidelijk dat dat niet haalbaar is; volgens recente berichten kan het wel 2026 worden voor Amerikaanse astronauten terugkeren naar de maan. Dat komt onder meer doordat de ontwikkeling van geschikte ruimtepakken enige vertraging heeft opgelopen. Daarnaast heeft het werk aan de maanlander enige tijd stilgelegen, doordat Blue Origin – dat de maanlander graag wilde bouwen – het er niet mee eens was dat de opdracht naar SpaceX ging en NASA daarom voor de rechter daagde.
Krachtige raket
SLS en Orion kunnen gezien worden als de opvolgers van de Amerikaanse Spaceshuttle die in 2011 voor het laatst werd gebruikt. Waar de Spaceshuttle echter ontwikkeld werd voor transport van astronauten en voorraden naar en van het vrij nabije internationale ruimtestation, zijn SLS en Orion met veel grotere ambities in het achterhoofd ontworpen. Met SLS heeft NASA een zeer krachtige raket in handen waarmee voorraden en astronauten veel dieper de ruimte in kunnen worden gebracht. En zo komt de maan dus binnen bereik.
Opmaat naar meer
De bemande Artemis III-missie is daarbij natuurlijk een absoluut hoogtepunt. Maar tegelijkertijd is de missie ook nog steeds slechts de opmaat naar meer. Uiteindelijk wil NASA – in samenwerking met andere gouvernementele ruimtevaartorganisaties en private ruimtevaartbedrijven – een permanent bewoonde maanbasis creëren. Ook wordt er gewerkt aan een ruimtestation in een baan om de maan – de zogenoemde Lunar Gateway. Het ruimtestation kan dienst doen als een soort tussenstation op de reis van de aarde naar de maan. Zo kunnen astronauten hier overstappen van Orion in een maanlander.
En in een later stadium kan de Lunar Gateway ook gebruikt worden om astronauten nog veel dieper de ruimte in te sturen, bijvoorbeeld naar Mars. NASA heeft er namelijk nooit een geheim van gemaakt uiteindelijk een bemande missie naar Mars te ambiëren. De kennis en kunde die wordt opgedaan tijdens de Artemis-missies en de bouw en in standhouding van een zelfvoorzienende maankolonie komen daarbij zeer van pas, omdat Marsreizigers – nog veel sterker dan de maankolonisten – op zichzelf zullen zijn aangewezen.
