De planeet lijkt in veel opzichten op de onze en kan wel eens de eerste leefbare planeet in ons zonnestelsel zijn geweest. Het doet de vraag rijzen: waar is het toch fout gegaan? NASA gaat het uitzoeken.
Venus wordt vaak omschreven als het onleefbare tweelingzusje van de aarde. Maar tegelijkertijd weten we eigenlijk nog maar weinig over haar, waardoor ze nog altijd een heus mysterie voor ons is. Maar niet voor lang. Want tegen het einde van dit decennium – ergens tussen 2028 en 2030 – stuurt NASA maar liefst twee ruimtesondes naar Venus. En dan hopen wetenschappers eindelijk meer te weten te komen over deze nog altijd raadselachtige zusterplaneet.
Doel
De missies hebben de namen DAVINCI+ en VERITAS gekregen. De missies, onderdeel van NASA’s Discovery Program, hebben het doel om meer inzicht te verschaffen in hoe Venus is getransformeerd in de brute wereld van vandaag de dag. En dat terwijl Venus en de aarde eigenlijk zoveel gemeen hebben. Het zijn bijvoorbeeld beide rotsachtige planeten en hebben bijna dezelfde grootte, massa en dichtheid. Bovendien denken sommige wetenschappers dat Venus weleens de eerste leefbare planeet in ons zonnestelsel kan zijn geweest, compleet met een oceaan en een aardachtig klimaat. Maar daarvan is nu niets meer te zien. Zo heeft Venus een gemiddelde oppervlaktetemperatuur die ruim boven het smeltpunt van lood (rond de 327,5 graden Celsius) ligt. Bovendien wordt de planeet omringd door een laag wolken die is doorspekt met bijtend zwavelzuur. Hierdoor rijst de vraag waar het onderweg toch fout is gegaan. En de twee missies van NASA zullen dat gaan uitzoeken.
DAVINCI+
DAVINCI+ staat voor Deep Atmosphere Venus Investigation of Noble gases, Chemistry, and Imaging. Met deze missie wil NASA de samenstelling van de Venusiaanse atmosfeer gaan bestuderen om te begrijpen hoe deze gevormd en geëvolueerd is. Op die manier hopen de onderzoekers te achterhalen of de planeet inderdaad ooit een oceaan herbergde. Tijdens de missie zal een instrument zich een weg door de dikke atmosfeer van de planeet banen om zo nauwkeurige metingen van de edelgassen en andere elementen te kunnen verrichten. Bovendien zullen er voor het eerst hoge resolutie foto’s worden gemaakt van tessera; een gebied op Venus met opvallende geologische kenmerken. Wetenschappers vermoeden dat dit gebied overeenkomsten vertoont met de continenten op aarde, wat suggereert dat Venus mogelijk een platentektoniek heeft. Het betekent dat DAVINCI+ mogelijk ons begrip van de vorming van terrestrische planeten in ons zonnestelsel – en daarbuiten – zou kunnen veranderen.
VERITAS
De tweede missie heet VERITAS, wat staat voor Venus Emissivity, Radio Science, InSAR, Topography, and Spectroscopy. Het doel van deze missie is om het oppervlak van Venus in kaart te brengen. Want als we meer weten over de oppervlaktekenmerken, zullen we ook de geologische geschiedenis van de planeet beter kunnen bepalen en begrijpen waarom Venus zich zo anders ontwikkelde dan de aarde. Met behulp van de verzamelde gegevens zullen onderzoekers vervolgens 3D-reconstructies maken. Op die manier hopen ze te achterhalen of Venus een platentektoniek heeft en misschien zelfs actieve vulkanen herbergt.
Begroting
Kosten noch moeite worden gespaard. Want NASA heeft per missie maar liefst 500 miljoen dollar uitgetrokken. Maar dat geld wordt volgens het agentschap goed besteed. “We luiden een nieuw tijdperk in waarin we willen begrijpen hoe een ooit aardachtige planeet zo’n broeikas kon worden,” legt Thomas Zurbuchen van NASA uit. “Onze doelen zijn diepgaand. Het gaat niet alleen om het begrijpen van de evolutie van planeten en de bewoonbaarheid in ons eigen zonnestelsel. We willen ook de overstap maken naar exoplaneten. Een opwindend en opkomend onderzoeksgebied voor NASA.”
Uiteindelijk hopen de onderzoekers dankzij de twee veelbelovende missies veel meer over Venus, ons kwaadaardige tweelingzusje, te ontraadselen. “Het is verbazingwekkend hoe weinig we over haar weten,” zegt onderzoeker Tom Wagner. “Maar de resultaten van beide missies zullen ons meer vertellen over de planeet; van de wolken in de lucht tot de vulkanen op het oppervlak en zelfs tot in haar kern. We zullen de planeet als het ware herontdekken.”