NASA’s ruimtevaartuig Stardust verzamelde in 2004 materialen uit de staart van een komeet en leverde dat in januari 2006 op aarde af. Nu blijkt dat Stardust wel eens spectaculaire zaken mee naar huis heeft kunnen gebracht. Wellicht zelfs interstellair stof.
Interstellair stof wordt gevormd wanneer sterren gas ejaculeren. Het stof bestaat uit zware atomen en zou op haar beurt weer sterren of planeten vormen.
Stardust kreeg in 2004 de opdracht om tijdens zijn 4,8 miljard kilometer lange missie stof te verzamelen dat komeet Wild 2 achterliet. Een tweede doel was het verzamelen van interstellaire stofdeeltjes die zich in het zonnestelsel ophouden. Om deze deeltjes te kunnen vinden, had het vaartuig een Stardust Interstellair Dust Collector (SIDC): feitelijk een arm die stofdeeltjes kon opvangen.
Sinds 2006 zijn wetenschappers bezig om het verzamelde materiaal te analyseren en vandaag is bekend geworden dat zij twee verschillende soorten stof hebben gevonden. En dit zou wel eens interstellair stof kunnen zijn.
Ook burgers werden bij de analyse betrokken. Dankzij een internetapplicatie: Stardust@ Home konden geïnteresseerden door middel van een virtuele microscoop de delen bestuderen. Bruce Hudson uit Canada was één van de mensen die zich via internet in de deeltjes verdiepte. Hij kreeg in 2003 een beroerte en was sindsdien aan huis gebonden. Gemiddeld besteedde hij 15 uur per dag aan het analyseren van de delen. En niet voor niets; hij ontdekte het eerste stofdeeltje.
Dit eerste deel kreeg de naam Orion. Vervolgens vonden wetenschappers het tweede deel. Dat kreeg de naam Sirius. De twee delen kwamen tegelijkertijd in de armen van Stardust terecht en zijn componenten van één deel. Toch verschillen ze sterk. Als blijkt dat dit inderdaad interstellair stof is dan is het heterogener dan vooraf werd aangenomen.
Volgens onderzoeker Andrew Westphal is het nog te vroeg om te concluderen dat de wetenschappers echt interstellair stof hebben gevonden. De gevonden deeltjes voldoen in ieder geval aan alle verwachtingen die wetenschappers van interstellair stof hebben. Wel zijn er enkele materialen gevonden die men niet in stof zou verwachten, maar deze verwerpen de theorie niet. Totnogtoe zijn in het stof onder meer delen magnesium, ijzer, aluminium, nikkel, koper, mangaan, chroom en gallium gevonden.
Verdere analyse moet duidelijk maken of we echt met interstellair stof te maken hebben. Hierbij moet echter in alle voorzichtigheid met de deeltjes worden omgesprongen. Als ze beschadigd raken dan kost het 300 miljoen Amerikaanse dollar om ze te vervangen.
Stardust leverde de monsters in 2006 af op aarde, maar heeft zijn eigen reis direct vervolgd. Op dit moment is het ruimtevaartuig op weg naar de komeet Tempel 1.