Mysterieuze Vlakte der Kruiken geeft een paar geheimpjes prijs

Archeologen onthullen dat de kruiken tussen 1240 en 660 voor Christus in de grond zijn geplaatst.

In Laos bevindt zich de mysterieuze Vlakte der Kruiken; een gebied dat bezaaid is met duizenden stenen vazen die tot wel drie meter hoog zijn en soms wel 30 ton wegen. Sommige vazen staan alleen op de vlakte, anderen maken deel uit van een groep bestaande uit honderden vazen. Wat de functie van de kruiken was, is nog altijd een mysterie. Maar het is onderzoekers nu wel gelukt om vast te stellen wanneer de Vlakte der Kruiken ontstond.

Zonlicht
Australische onderzoekers reisden af naar de Vlakte der Kruiken en hebben in één deel van de uitgestrekte vlakte onderzoek gedaan. Hierbij verwijderden ze wat sediment onder de kruiken, om vervolgens met behulp van een techniek die Optically Stimulated Luminescence wordt genoemd, vast te stellen wanneer de grond voor het laatst aan zonlicht is blootgesteld. Het onderzoek wijst uit dat de kruiken tussen 1240 en 660 voor Christus werden geplaatst.

Het gebied moet toen dus al van rituele waarde zijn geweest en dat is ook lang zo gebleven, zo concluderen de onderzoekers bovendien. Ze baseren zich op een analyse van botten afkomstig uit graven gesitueerd rondom de kruiken (die vaak gemarkeerd waren met grote keien). “Deze dateren uit de periode tussen de achtste en dertiende eeuw na Christus,” vertelt onderzoeker Louise Shewan aan Scientias.nl.

Steengroeve
Maar de Vlakte der Kruiken heeft tijdens dit onderzoek meer geheimen prijsgegeven. Zo denken de onderzoekers te weten waar men het gesteente vandaan haalde om de kruiken van te maken. De onderzoekers dateerden hiertoe de kruiken aan de hand van zirkonen. “Zirkonen worden al decennia door geologen gebruikt om gesteente te dateren en de bron van gesteente aan te wijzen.” Zirkonen zijn mineralen die kleine hoeveelheden radioactieve isotopen bevatten die uiteindelijk vervallen tot een isotoop van lood. Door de verhouding tussen die radioactieve- en loodisotopen te bestuderen, kunnen onderzoekers vaststellen hoe oud gesteente is. “In ons geval vergeleken we de leeftijden van zirkonen afkomstig uit een kruik en zirkonen afkomstig van een vermeende steengroeve.” De overeenkomsten tussen de verzamelde monsters suggereren dat het gesteente waar de kruik van gemaakt is daadwerkelijk zijn oorsprong vindt in de kilometers verderop gelegen mijn.

Conclusies
De onderzoekers zijn blij met de nieuwe resultaten, die eindelijk meer licht werpen op een nog altijd mysterieus gebied. “De studie bevestigt dat het creëren van dit gebied veel inspanning kostte en ook bepaalde vaardigheden vereiste, zowel met het oog op het uithakken van de kruiken als het transporteren ervan. En wat ook veelzeggend is, is dat op de Vlakte der Kruiken eigenlijk al sinds de totstandkoming ervan rituele activiteiten plaatsvinden.”

Onbeantwoorde vragen
Tegelijkertijd blijven er echter ook nog veel vragen onbeantwoord. Hoe mensen de kruiken – of het materiaal daarvoor – vanuit de steengroeve naar de Vlakte der Kruiken brachten, blijft bijvoorbeeld ook na deze studie een mysterie. “Het moet een enorme opgave zijn geweest, want sommige kruiken wegen tot wel 30 ton,” aldus onderzoeker Dougald O’Reilly. “Misschien gebruikten ze rollers. Of misschien olifanten, maar dat weten we niet.” Ook is nog onbekend waar de kruiken oorspronkelijk voor gebruikt werden. “Werden ze gebruikt voor de excarnatie van menselijke lichamen (waarbij het vlees en de organen verwijderd werden, waarna alleen de botten begraven konden worden, red.) of bevatten ze gecremeerde resten? Ook hebben we nog geen resten van huizen gevonden en dus weten we niet waar de mensen woonden. Gezien het grote aantal mensen dat nodig was om de kruiken te verplaatsen, is dit ook een belangrijke vraag.”

Reden genoeg voor de archeologen om hun onderzoek voort te zetten. Zo hebben ze onlangs de menselijke resten die rond de kruiken zijn teruggevonden, nader bestudeerd. De resultaten worden binnenkort gepubliceerd en moeten meer inzicht geven in wie deze mensen waren en hoe hun levens eruit zagen. Daarnaast is het voor een compleet beeld van de Vlakte der Kruiken en de mensen die deze creëerden en gebruikten ook nodig om het onderzoek uit te breiden naar andere delen ervan. Want we moeten niet vergeten dat de resultaten van deze studie slechts gebaseerd zijn op onderzoek in een klein deel van de enorme vlakte. “Er zijn in totaal meer dan 120 gebieden om te verkennen,” benadrukt Shewan. Er is dus nog genoeg te doen. Maar de onderzoekers zijn optimistisch dat het harde werk zijn vruchten af gaat werpen en de Vlakte der Kruiken beetje bij beetje het mysterieuze karakter kwijtraakt. “Daar wordt aan gewerkt,” aldus O’Reilly.

Bronmateriaal

"Researchers solve more of the mystery of Laos megalithic jars" - University of Melbourne
Afbeelding bovenaan dit artikel: Danielloh79 (via Wikimedia Commons)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd