Een leeuw, arend, stier, vijgenboom en ploeg: die vijf symbolen werden eind negentiende eeuw op een oude Assyrische tempel in het hedendaagse Irak aangetroffen. En niemand wist wat ze betekenden. Tot nu; een Ierse onderzoeker denkt er namelijk uit te zijn.
Volgens dr. Martin Worthington vormen de Assyrische woorden voor de vijf symbolen – in de genoemde volgorde – de klanken die samen weer de Assyrische vorm van de naam Sargon vormen. Dat is te lezen in dit onderzoeksartikel, verschenen in het Bulletin of the American Schools of Oriental Research.
Doer-Sjarroekin
Het artikel handelt over symbolen die in de voormalige hoofdstad van het Assyrische rijk: Doer-Sjarroekin, zijn teruggevonden. De resten van de stad werden aan het eind van de negentiende eeuw opgegraven, in wat nu het noorden van Irak is. En in die tijd maken archeologen ook kennis met een mysterieuze verzameling symbolen die op een tempel – maar ook op verschillende andere plaatsen in de stad – worden aangetroffen. De symbolen laten een leeuw, een vogel, een stier, een boom en een ploeg zien.
Afkorting
Naast deze vijfdelige serie ontdekken archeologen op verschillende plaatsen in Doer-Sjarroekin – ook een soort afkorting daarvan. Deze bestaat uit drie symbolen: de leeuw, boom en ploeg.
Sargon II
En meer dan 100 jaar wordt er door archeologen naar de betekenis van deze reeksen symbolen gegist. Maar aan dat giswerk lijkt nu dus een einde gekomen. Want zowel de vijfdelige als driedelige reeks verwijst volgens Worthington naar de naam Sargon. In beide gevallen geldt namelijk dat Assyrische woorden voor de genoemde symbolen de klanken leveren die samen weer de naam Sargon vormen. En daarmee zouden de symbolen verwijzen naar Sargon II; de man die aan het begin van de zevende eeuw voor Christus vanuit de hoofdstad Doer-Sjarroekin – over het Nieuw-Assyrische Rijk regeerde.
Onsterfelijk
Maar de symbolen vertellen ons meer dan de naam Sargon alleen, zo betoogt Worthington. In zijn studie wijst hij erop dat elk van de vijf genoemde symbolen op zichzelf ook nog eens verwijst naar een sterrenbeeld. De leeuw vertegenwoordigt daarbij bijvoorbeeld het sterrenbeeld Leeuw, terwijl de arend voor het sterrenbeeld Arend staat. “Het effect van de vijf symbolen was dat Sargon’s naam voor eeuwig in het heelal werd geplaatst,” legt Worthington uit. “Een slimme manier om de naam van een koning onsterfelijk te maken.”
Geen bewijs
Het is een overtuigend verhaal, maar Worthington erkent dat hij een slag om de arm moet houden. “Ik kan mijn theorie niet bewijzen,” benadrukt hij. “Maar het feit dat deze zowel voor de reeks van vijf als voor de reeks van drie symbolen werkt en dat de symbolen ook begrepen kunnen worden als sterrenbeelden, is mijns inziens toch wel heel suggestief.”
De symbolen waar archeologen zich nu al meer dan een eeuw het hoofd over breken, zijn hoe dan ook heel bijzonder. “Het onderzoek naar oude talen en culturen barst van de puzzels in alle vormen en maten, maar het komt niet vaak voor dat we in het oude Nabije Oosten op de wanden van een tempel op mysterieuze symbolen stuiten,” vertelt Worthington. Of die symbolen voor de oude Assyriërs die duizenden jaren geleden leefden net zo mysterieus waren als voor ons, is onduidelijk. Misschien dat slechts een handjevol geleerden de symbolen begreep. Misschien dat iedereen wist wat er stond. We zullen het wellicht – net als de betekenis van de symbolen – nooit helemaal zeker weten.
