De meer dan 1 meter lange buisjes zijn zo’n 5000 jaar oud en werden waarschijnlijk gebruikt om bier te drinken.
Archeologen hebben eindelijk de functie ontraadseld van acht lange, zilveren en gouden buisjes. De voorwerpen werden in 1897 gevonden op de bekende grafheuvel Maikop Kurgan in de Kaukasus. Dit is één van de beroemdste elitegraven uit de brontijd, waar niet alleen drie mensen begraven liggen, maar ook honderden kostbare voorwerpen zijn aangetroffen, waaronder acht mysterieuze lange buisjes.
Functie
Sinds de ontdekking van de raadselachtige buisjes hebben wetenschappers zich het hoofd gebroken over hun mogelijke functie. De buisjes zijn elk meer dan een 1 meter lang, waarvan sommige zijn versierd met stier-figuren. Eerder onderzoek suggereerde dat het mogelijk scepters waren, of dat het misschien palen voor een baldakijn betrof. Maar het bleef tot nu toe altijd bij speculatie.
In een nieuwe studie besloten onderzoekers nogmaals een verwoede poging te wagen. “Een keerpunt was de ontdekking van gerstzetmeelkorrels in het residu binnenin,” zegt onderzoeksleider Viktor Trifonov. “Dit leverde direct materieel bewijs op dat de buisjes van de Maikop Kurgan werden gebruikt om mee te drinken.”
Oudste drinkrietjes
Het betekent dat onderzoekers eindelijk weten waar de mysterieuze, lange buisjes voor werden gebruikt: het zijn drinkrietjes. De vondst van de gerstzetmeelkorrels suggereert dat met de rietjes voornamelijk bier werd gedronken. Maar dat is niet eens het enige bijzondere. De rietjes zijn namelijk een slordige 5000 jaar oud. En dus gaat het hier om de oudste rietjes die ooit zijn ontdekt. “Als onze interpretatie juist is, zijn dit de oudste, nog bestaande rietjes tot nu toe,” aldus Trifonov.
Bier drinken met lange rietjes werd vanaf het derde millennium vóór Christus gebruikelijk in de vroege Mesopotamische beschaving. Dat weten we omdat op meerdere kunstobjecten afbeeldingen van lange rietjes zijn gevonden. Deze rietjes werden in een gemeenschappelijk vat geplaatst, zodat mensen rondom samen uit het vat konden drinken.
Overeenkomsten
Tijdens het onderzoek ontdekten Trifonov en zijn team verschillende belangrijke overeenkomsten met dergelijke rietjes. Zo is bekend dat veel destijdse rietjes uitgerust zijn met een soort zeef, om troebele deeltjes uit het bier te filteren. Ook de Maikop-rietjes blijken over een dergelijke zeef te beschikken. Bovendien is er op Maikop Kurgan tevens een groot vat aangetroffen, waar waarschijnlijk genoeg bier in paste om acht drinkers zeker zeven pinten achterover te laten slaan.
De vondst van de rietjes werpt nieuw licht op de Majkopcultuur. “De vondsten dragen bij aan een beter begrip van het vroege begin van de drinkcultuur in hiërarchische samenlevingen,” stelt Trifonov. Bovendien suggereert de ontdekking dat men ook in de Kaukasus drinkceremonies hield. Het is bekend dat dergelijke ceremonies in het oude Sumerië vaak deel uitmaakten van ‘koninklijke’ begrafenissen. Maar dat er nu ook rietjes zijn gevonden op de Maikop-grafheuvel, dichtbij een overledene, suggereert dat dergelijke uitbundige begrafenissen mogelijk ook in de Kaukasus hebben plaatsgevonden. “Voordat ik aan deze studie begon, had ik nooit gedacht dat het belangrijkste voorwerp dat ik in de beroemdste elite-begraafplaats van de Kaukasus uit de vroege bronstijd zou vinden, geen wapen of sieraad is, maar een set bierrietjes,” besluit Trifonov.
