Ruimteobservatorium Chandra heeft een prachtige foto gemaakt van sterrenstelsel NGC 4258. Op de foto schitteren de twee extra spiraalarmen waarmee dit stelsel – dat ongeveer 23 miljoen lichtjaar van ons verwijderd is – is uitgerust.
De meeste spiraalvormige sterrenstelsels moeten het met twee armen doen. Maar NGC 4258 heeft er vier. Twee ‘normale’: bestaande uit sterren. En twee ‘abnormale’: bestaande uit gas. Die twee extra armen zijn prachtig te zien op beelden die röntgenobservatorium Chandra recent maakte. Onderzoekers combineerden ze met beelden van Hubble, Spitzer en gegevens van NSF’s Karl Jansky Very Large Array om een foto te creëren waarop allevier de armen zichtbaar zijn.
Recent onderzoek met behulp van de Spitzer-telescoop geeft nu meer duidelijkheid over wat er allemaal gaande is in dit sterrenstelsel. Onderzoekers stellen dat het zwarte gat in het hart van NGC 4258 krachtige jets van zeer energierijke deeltjes produceert. Die raken de schijf van het sterrenstelsel en genereren schokgolven. Die schokgolven verwarmen het gas.
Op de beelden zien we behalve de armen van het spiraalstelsel ook vele ‘bolletjes’ die net zo gloeien als de twee extra armen. Het zijn bubbels warm gas. De bubbels wijzen erop dat een groot deel van het gas dat oorspronkelijk in de schijf van het sterrenstelsel vertoefde door de jets van het zwarte gat verwarmd en uit het sterrenstelsel gegooid is. En dat heeft grote gevolgen voor het sterrenstelsel. Dat heeft dit gas namelijk nodig om nieuwe sterren te kunnen vormen. Inmiddels is het grootste deel van het gas al buiten het sterrenstelsel en produceert het sterrenstelsel al aanzienlijk minder sterren dan bijvoorbeeld onze Melkweg. De onderzoekers schatten dat NGC 4258 over zo’n 300 miljoen jaar door al zijn gas heen is (tenzij het op de één of andere manier wordt aangevuld) en dan kunnen er dus geen sterren meer worden aangemaakt. Daarmee is het sterrenstelsel dan ook ten dode opgeschreven.