Daarop hinten onderzoekers na de ontdekking van koud stof rond de ster.
Met behulp van de ALMA-sterrenwacht op Chili hebben astronomen rond Proxima Centauri – de ster die het dichtst bij ons in de buurt staat – koud stof ontdekt. Het stof vormt als het ware een kring rond Proxima Centauri en strekt zich uit tot op enkele honderden miljoenen kilometers van de ster. Naar schatting herbergt deze stofgordel ongeveer één honderdste van een aardmassa aan materiaal. De temperatuur van dat materiaal ligt rond de -230 graden Celsius, zo schatten de astronomen. Daarmee is de stofgordel ongeveer net zo koud als de Kuipergordel in ons eigen zonnestelsel.
Tweede stofgordel?
Maar dat is nog niet alles. ALMA heeft namelijk ook aanwijzingen gevonden voor een tweede stofgordel op iets grotere afstand van Proxima Centauri. Deze stofgordel is ongeveer tien keer verder van de ster verwijderd dan de eerste stofgordel en is tevens aanzienlijk kouder.
Planetenstelsel
Het is een fascinerende ontdekking, zo vertelt onderzoeker Guillem Anglada. “Het stof rond Proxima is belangrijk omdat dit, na de ontdekking van de aardse planeet Proxima b (zie kader, red.) de eerste aanwijzing is dat de meest nabije buurster van de zon omgeven is door een uitgebreid planetenstelsel.”
Planetoïden rond Proxima Centauri
De stofgordels bestaan waarschijnlijk uit rots- en ijsdeeltjes die zijn achtergebleven na het planeetvormingsproces. De rots- en ijsdeeltjes in beide gordels hebben grootten die uiteenlopen van minder dan een millimeter tot vele kilometers (in het laatste geval kun je van planetoïden spreken). “Dit resultaat wijst erop dat Proxima Centauri een meervoudig planetenstelsel kan hebben, met een rijke geschiedenis van interacties die tot de vorming van een stofgordel heeft geleid. Verder onderzoek kan informatie verschaffen over de locaties waar zich nog onontdekte planeten kunnen bevinden.”
Proxima Centauri mag zich de laatste jaren in steeds meer aandacht verheugen. Zo wordt er momenteel ook hard nagedacht over een ruimtemissie naar de dichtstbijzijnde ster (die toch nog zo’n 4 lichtjaar van ons verwijderd is). Gedacht wordt aan microsondes die aan grote lichtzeilen hangen en door lasers op aarde worden voortgestuwd (lees er hier alles over). Voor je zo’n missie op pad stuurt, moet je natuurlijk wel een goed beeld hebben van de bestemming en eventuele gevaarlijke planetoïdengordels die hier te vinden zijn. En ALMA kan daarbij dus helpen, zo benadrukt onderzoeker Pedro Amado. “Deze eerste resultaten laten zien dat ALMA stofstructuren rond Proxima kan detecteren. Vervolgwaarnemingen zullen ons een gedetailleerder beeld van het Proxima-stelsel geven.” En uiteindelijk kunnen we zo ook meer te weten komen over ons eigen zonnestelsel. “In combinatie met het onderzoek van protoplanetaire schijven rond jonge sterren zal dit meer inzicht geven in de processen die 4,6 miljard jaar geleden tot de vorming van de aarde en de rest van het zonnestelsel hebben geleid. Wat we nu zien, is nog maar een voorproefje van wat er komen gaat!”
