Wetenschappers hebben in het westen van Australië mogelijk de oudste fossielen die tot op heden zijn ontdekt, teruggevonden. De fossiele resten zouden zo’n 3,49 miljard jaar oud zijn en dus stammen uit de periode waarin onze aarde ietsje meer dan één miljard jaar oud was.
Dat meldden wetenschappers tijdens een bijeenkomst van de Geological Society of America. “De structuren vertegenwoordigen een verrassend divers ecosysteem,” zo stellen de onderzoekers. De onderzoekers vergeleken de fossiele resten vanzelfsprekend ook met de microbiële samenlevingen zoals we die vandaag de dag kennen. En er zijn verrassend veel overeenkomsten.
Pilbara
De onderzoekers deden hun ontdekking in het westen van Australië, in een gebied dat bekend staat als de Pilbara (zie de foto hierboven). In dit gebied bevinden zich sedimentaire gesteenten die tot de oudste gesteenten ter wereld behoren.
De teruggevonden fossiele resten zijn geen fossiele resten van de microben zelf, maar structuren die door de micro-organismen in zandsteen zijn achtergelaten. Soms gaan micro-organismen de interactie met sedimentaire processen aan en vormen zo letterlijk gesteenten. Een mooi voorbeeld daarvan zijn stromatolieten. Bacteriën houden sedimenten vast en beschermen ze tegen erosie, en die sedimenten stapelen zich op, totdat op een gegeven moment een gelaagd gesteente ontstaat.
Laagjes sediment
En dat is precies wat meer dan 3,4 miljard jaar geleden ook in de Pilbara gebeurd moet zijn, zo beweren de onderzoekers. Zij vonden er stenen die bestaan uit opgebouwd sediment. Dat is nog niet direct bewijs dat deze ook echt door micro-organismen zijn gemaakt. Recent onderzoek toonde aan dat de bekende gelaagde rimpels die we in stromatolieten tegenkomen er lang niet altijd op wijzen dat deze ook echt door bacteriën zijn gemaakt. Er zijn meer processen die kunnen leiden tot deze rimpeltjes. Toch zijn de onderzoekers er redelijk van overtuigd dat deze stenen echt door micro-organismen zijn vervaardigd, zo meldt de Washington Post. De onderzoekers achterhaalden namelijk ook hoeveel koolstof er in de gesteenten zat. Ongeveer 99 procent van de koolstof in levenloze objecten bestaat uit koolstof-12, zo’n 1 procent uit koolstof-13. Microben die gebruik maken van fotosynthese bevatten meer koolstof-12 en minder koolstof-13. Door op zoek te gaan naar deze ‘organische’ sporen konden onderzoekers bevestigen dat er ooit leven in deze gesteenten zat.
Het onderzoek heeft niet alleen implicaties voor ons beeld van het leven op aarde en het ontstaan ervan. De studie kan ook de zoektocht naar leven op andere hemellichamen een boost geven. Als we een beter beeld krijgen van hoe het primitieve leven op aarde eruit zag, weten we wellicht ook beter waar en hoe we naar vergelijkbare primitieve levensvormen op andere hemellichamen moeten zoeken.
