Ooit hebben mensen bedacht dat ze monogaam horen te zijn, iets wat zeldzaam is in het dierenrijk. Daar hebben ze niet per se gelijk in, want niet-monogame mensen zijn net zo gelukkig met hun relatie.
Dat blijkt uit een analyse van 35 onderzoeken met bijna 25.000 deelnemers uit de VS en Europa. De onderzoekers tonen ermee aan dat een monogame relatie niet superieur is aan andere relatievormen en dus niet de norm zou hoeven te zijn.
Niets mis met relatie
Vaak zeggen mensen dat er wel iets mis moet zijn met je relatie als je ook oog hebt voor anderen, maar dat is dus niet zo. Het is dan ook misschien niet eens zo gek dat steeds meer vooral jonge mensen kiezen voor andere relatievormen, zoals een open relatie of polyamorie waarbij je meerdere geliefden tegelijkertijd hebt.
De onderzoekers vonden nauwelijks verschillen in tevredenheid met de relatie of het seksleven bij de deelnemers uit de VS, Canada, Australië, Portugal en Italië. “We denken dat monogame relaties meer voldoening, intimiteit, toewijding, passie en vertrouwen bieden dan niet-monogame relaties. Deze wijdverspreide overtuiging – die wij de ‘monogamie-superioriteitmythe’ noemen – wordt vaak versterkt door stereotypen en mediaverhalen”, zegt hoofdonderzoeker Joel Anderson van de Australische La Trobe University. Denk aan romantische films waarin twee mensen verliefd worden en na veel strubbelingen toch samen eindigen, maar ook aan soaps en boeken waarin bijvoorbeeld vreemdgaan steevast het einde van een relatie is. “Onze bevindingen leveren het bewijs dat mensen in niet-monogame relaties een vergelijkbaar niveau van tevredenheid ervaren in hun relaties en seksleven als mensen in monogame relaties.”
Ontrouw als oorzaak
De onderzoekers hebben ook wel een verklaring. “Onze theorie komt voort uit wat volgens ons de meest voorkomende problemen in relaties zijn – en zeker de meest voorkomende factor bij het stuklopen van relaties – namelijk ontrouw. Mensen in niet-monogame relaties hebben vaak afspraken met hun partner waardoor ontrouw geen relevante factor is in hun relatie, terwijl het voor mensen in monogame relaties natuurlijk een verschrikkelijke ervaring is.”
Dat niet-monogame mensen even gelukkig zijn met hun relatie geldt voor zowel heteroseksuele als lhbti+-deelnemers en net zo goed voor open relaties als polyamoreuze varianten. En op alle dimensies van relatietevredenheid, zoals vertrouwen, betrokkenheid en intimiteit, scoorden monogame en niet-monogame mensen even hoog. Beperkingen van de studie zijn wel dat de onderzoekers afhankelijk waren van online-steekproeven en zelfrapportage, wat een vertekend beeld kan veroorzaken bij groepen die stigmatisering hebben ervaren en hun keuzes willen rechtvaardigen.
Stigmatisering en discriminatie
“Onze resultaten stellen een aantal veel voorkomende misvattingen over niet-monogamie ter discussie. Ondanks onze bevindingen die vergelijkbare tevredenheidsniveaus laten zien, worden mensen in niet-monogame relaties vaak geconfronteerd met stigmatisering, discriminatie en zelfs barrières bij de toegang tot gezondheidszorg en wettelijke erkenning”, klinkt het.
“Wat we zien is dat niet-monogame mensen geweldige relaties en geweldige seks hebben, hoewel hun relaties in de meeste samenlevingen bekritiseerd worden en ze vooroordelen en discriminatie ervaren vanwege hun relatiestructuren, die worden gezien als afwijkend van de norm”, voegt Anderson toe.
“Deze studie benadrukt de behoefte aan meer inclusieve perspectieven op verschillende relatiestructuren. Professionals in de gezondheidszorg, therapeuten en beleidsmakers moeten verschillende relatievormen erkennen en ondersteunen in plaats van aan te nemen dat monogamie de standaard of het ideaal is.”
Want monogaam of niet-monogaam, het zegt niets over hoe gelukkig je bent met je relatie.
