De baobab – ook wel apenbroodboom genoemd – staat zowat symbool voor de biodiversiteit van Madagaskar, maar is er slecht aan toe. Zes van de acht bekende soorten komen van nature enkel op Madagaskar voor en drie soorten staan op de Rode Lijst van de International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN) geklassificeerd als ‘bedreigd’.
Madagaskar is een eiland ten oosten van Afrika, dat bekend staat om z’n uiterst rijke biodiversiteit en hoge aantallen endemische soorten (soorten die enkel gekend zijn van Madagaskar). Er worden nog vaak nieuwe soorten organismen ontdekt op het eiland; zo werd in 2008 nog een nieuwe palmsoort uit Madagaskar beschreven (Tahina spectabilis).
Hotspot van biodiversiteit
Madagaskar is een zogenoemde hotspot van biodiversiteit, gedefinieerd als een gebied met exceptionele concentraties aan endemische soorten, dat tegelijk een exceptionele verlies aan habitat ondergaat. Terwijl het aantal endemische soorten planten en gewervelde dieren op Madagaskar gelijk is aan ten minste twee procent van alle soorten wereldwijd, blijft er slechts tien procent van de primaire vegetatie over.
Ernstig bedreigd
Een recente studie in het wetenschappelijke magazine Biological Conservation toont aan dat klimaatverandering en menselijke invloed (houtkap en brandlandbouw) het habitat van twee soorten baobab ernstig bedreigen. Adansonia perrieri is er het slechtst aan toe; slechts 99 bomen werden gespot. De wetenschappers verwachten dat het habitat voor deze soort tegen 2080 zo’n 70% van het huidige areaal zal verliezen. De tweede soort, A. suarezensis – met momenteel meer dan 15.000 individuen in een beperkt gebied in het uiterste noorden van Madagaskar – zou tegen 2080 al uitgestorven kunnen zijn. Adansonia suarezensis heeft namelijk een erg nauwe ecologische niche, met specifieke vereisten wat betreft regenval en temperatuur.
Hoewel de beide soorten baobabs reeds als ‘bedreigd’ staan aangestipt op de Rode Lijst, stellen de wetenschappers voor om de status te actualiseren naar ‘ernstig bedreigd’ (net zoals die nieuw-beschreven palmsoort, Tahina spectabilis, trouwens).