Onderzoekers hebben ontdekt dat zelfs wilde tuimelaars aan ‘babypraat’ doen. Luister maar!
Het is je vast weleens opgevallen: wanneer mensen tegen baby’s praten, zetten ze ineens een heel andere stem op. Er wordt bijvoorbeeld op een hogere toon gesproken en gebruik gemaakt van een breder toonbereik. En blijkbaar is dit niet alleen iets menselijks. Want onderzoekers hebben ontdekt dat ook wilde tuimelaars zich aan ‘babypraat’ schuldig maken.
Studie
In een nieuwe studie reisden onderzoekers af naar de lagune Sarasota Bay, gelegen in de Amerikaanse staat Florida. Hier wordt al meer dan vijftig jaar onderzoek gedaan naar de tuimelaars die hier leven. Negentien vrouwtjesdolfijnen werden uitgerust met een hydrofoon (een apparaat dat geluid omzet in elektriciteit, maar – in tegenstelling tot een microfoon – geschikt is voor gebruik onder water), waarmee het team de geluiden die deze dieren maakten, opnamen.
Geluidsopname
De onderzoekers ontdekten dat moedertuimelaars, net als mensen, hun stem aanpassen wanneer ze tegen hun jongen ‘praten’. En daar hebben ze ook bewijs van! Hieronder is een geluidsfragment te horen. De opname is acht keer vertraagd en hoorbaar gemaakt voor het menselijk oor. Het is bekend dat dolfijnen een groot aantal verschillende klik-, fluit-, en piepgeluiden maken. Maar wat op het geluidsfragment opvalt, is de verrassend hoge toon van het fluitje van deze moederdolfijn.
Volgens de onderzoekers komt deze manier van ‘praten’ sterk overeen met de wijze waarop moeders met baby’s communiceren. Moederdolfijnen passen blijkbaar hun fluitje aan wanneer ze in de buurt van hun jongen zijn. “Onze resultaten leveren bewijs dat een niet-menselijk zoogdier haar stem verandert in aanwezigheid van haar kroost,” zo valt er te lezen in het prestigieuze vakblad PNAS. “Dit wijst op een convergente evolutie van babypraat.”
Andere dieren
Het team is heel enthousiast over de bevindingen. “Het is echt opwindend om bewijs te vinden van babypraat bij een zoogdiersoort,” zegt onderzoeker Laela Sayigh. Dat is overigens niet helemaal voor het eerst. Al eerder ontdekten wetenschappers dat ook zebravinken, doodshoofdaapjes, resusapen en zelfs vleermuizen hun stem aanpassen wanneer ze het tegen hun jongen hebben. “Daarom is het een uitstekend voorbeeld van convergente evolutie,” legt Sayigh uit. “Een vergelijkbare manier van communiceren is in zeer verschillende soorten geëvolueerd. Dit suggereert dat babypraat waarschijnlijk een functie heeft.”
Functie
Dat mensen aan babypraat doen, is niet voor niets. Deze manier van praten zou de aandacht van de baby verhogen en het leren van taal vergemakkelijken. De onderzoekers veronderstellen dat dit misschien ook voor dolfijnen geldt, al kunnen ze dit nog niet met zekerheid zeggen. “Babypraat verbetert mogelijk de aandacht, de binding en vocaal leren bij pasgeboren dolfijnen, net als bij mensen het geval is,” zo schrijven de onderzoekers in hun studie. Al blijft dit vooralsnog bij speculatie. We kennen simpelweg de drijfveren van de dolfijn niet. “Er kunnen bijvoorbeeld ook akoestische verschillen ontstaan als gevolg van fysiologische veranderingen die samenhangen met het moederschap,” zo opperen de onderzoekers. “Misschien zijn de waargenomen akoestische veranderingen gewoon een simpel gevolg, zonder adaptieve waarde.”
Onderzoek
Verder onderzoek is nodig om hier het fijne van te weten. Al is deze studie een belangrijk begin. “Onze gegevens dragen bij aan het groeiende wetenschappelijke bewijs dat dolfijnen een krachtig diermodel vormen voor de studie naar de evolutie van vocaal leren en taal,” aldus het onderzoeksteam.
Springplank
Volgens hen zou de studie een springplank kunnen zijn voor andere wetenschappers om babypraat bij verschillende soorten te bestuderen. “Het zou interessant zijn om de klanken van verschillende zeezoogdieren bij aan- en afwezigheid van hun jongen te vergelijken,” aldus onderzoeker Nicole El Haddad. Op die manier hopen ze te ontraadselen hoe wijdverbreid babypraat is – en of het daadwerkelijk een doel dient. Mogelijk kan er op deze manier ook verduidelijkt worden of babypraat eigenlijk wel de voorkeur heeft van pasgeboren dieren. “Hoewel dit ons begrip van de mechanistische basis niet zou vergroten, zou het wel suggereren dat dolfijnen aan babypraat doen omdat hun jongen daarvan profiteren,” zo staat beschreven in het paper.
Bescherming
Al met al valt er dus genoeg over babypraat bij dieren te ontdekken. Tegelijkertijd breidt de studie onze kennis over dolfijnen uit. “Het onderzoek wijst op een opvallende overeenkomst tussen dolfijnen en mensen,” zegt El Haddad. “Ik hoop dat deze interessante bevinding leidt tot een groter bewustzijn bij het grote publiek over de bescherming van deze charismatische soort.”
Daar kan deze studie overigens ook al eigenhandig een steentje aan bijdragen. “Dankzij onze bevindingen kunnen we dolfijnen beter monitoren,” zegt onderzoeker Frants Havmand Jensen. “We kunnen nu tools ontwikkelen waarmee we naar de unieke fluittonen van individuele dieren kunnen luisteren. Als we vervolgens op betrouwbare wijze subtiele veranderingen in deze fluitjes kunnen detecteren wanneer er jongen in de buurt zijn, dan kunnen we dit mogelijk gebruiken om een beter beeld te krijgen van hun voortplantingssucces en de algehele gezondheid.”