Hoeveel tijd hebben we nodig om de nieuwe Barack Obama of de nieuwe Mark Rutte te herkennen? Hooguit twee minuten. Dat blijkt uit een interessant onderzoek van de universiteit van British Columbia.
De wetenschappers trekken die conclusie op basis van een experiment dat eigenlijk uit twee delen bestond. In het eerste deel kregen 200 proefpersonen de opdracht om in kleine groepjes een opdracht uit te voeren waarbij een probleem moest worden opgelost. Na het volbrengen van de taak moesten de proefpersonen onder meer aangeven welk groepslid (dat konden zij ook zelf zijn) het meest dominant was en de grootste invloed had op de taak. Proefpersonen die door hun groepsgenoten als dominanter en prestigieuzer werden gezien, hadden over het algemeen een grotere invloed op de taak en werden door hun groepsgenoten als invloedrijker gezien.
Tweede deel
In het tweede deel van het experiment haalden onderzoekers er 60 nieuwe proefpersonen bij. De proefpersonen kregen de beelden te zien die de onderzoekers van de verschillende groepjes, terwijl deze bezig waren met hun taak, gemaakt hadden. Terwijl de proefpersonen naar de beelden keken, hielden de onderzoekers in de gaten waar ze hun blik op richtten.
Resultaten
Opvallend genoeg besteedden de proefpersonen aanzienlijk meer aandacht aan individuen die dominanter of prestigieuzer en dus invloedrijker waren. Sterker nog: de proefpersonen waren door alleen maar naar de beelden te kijken, in staat om in 120 seconden of minder de leider van de groep aan te wijzen.
Dominantie en prestige
Het onderzoek wijst erop dat er twee soorten gedrag zijn die onze aandacht trekken en die erop wijzen dat iemand een leider (aan het worden) is. De eerste is prestige: vaardig en competent overkomen. De tweede is dominantie, waaronder de vaardigheid om anderen door intimidatie of pesterijen ideeën op te leggen, valt. “Onze resultaten suggereren dat er twee manieren zijn om de sociale ladder te beklimmen en een leider te worden,” stelt onderzoeker Joey Cheng. “Indruk maken op mensen met je vaardigheden en door middel van dominantie je zin doordrukken.” En mensen herkennen die vaardigheden en leiders blijkbaar feilloos.
Een andere opvallende conclusie uit het onderzoek is dat aardig gevonden worden, niet zo’n hele belangrijke eigenschap is voor een leider. Deze eigenschap blijkt niet zo consistent als dominantie en prestige te kunnen voorspellen of iemand later een hoge functie krijgt of niet. Dat is verrassend, omdat aardig gevonden worden, door velen gezien wordt als een zeer belangrijke eigenschap voor moderne leiders. In de praktijk werkt het blijkbaar anders. En dat kan ook verklaren waarom de wereld nog zoveel dominante en agressieve leiders telt.