En omdat flexibiliteit vaak afneemt naarmate je ouder wordt, benadrukt dit onderzoek hoe belangrijk het is om regelmatig flexibiliteitsoefeningen te doen.
Wetenschappers proberen al jaren de code naar een lang en gezond leven te kraken. en ze hebben al veel vooruitgang geboekt. We weten bijvoorbeeld dat een gezond dieet, weinig stress en voldoende slaap essentieel zijn. Daarnaast lijken ook minder voor de hand liggende factoren, zoals het uiten van dankbaarheid, belangrijk te zijn. En nu hebben onderzoekers weer iets nieuws ontdekt: ook je lichaamssouplesse lijkt een rol te spelen in hoe lang je leeft.
Flexindex
Wetenschappers komen tot die conclusie na het analyseren van gegevens van 3.139 mensen (waarvan 66 procent mannen) tussen de 46 en 65 jaar oud. Ze berekenden een score voor lichaamssouplesse, die ze de ‘Flexindex’ noemden. Deze score is gebaseerd op het passieve bewegingsbereik van twintig verschillende bewegingen (elk beoordeeld van 0 tot 4) voor zeven verschillende gewrichten, met een totale score die kan variëren van 0 tot 80. De Flexindex bleek 35 procent hoger bij vrouwen dan bij mannen.
Sterfte
Bijna dertien jaar later namen de onderzoekers de balans op. En ze ontdekten dat er tegen die tijd 302 mensen (9,6 procent) waren overleden, waaronder 224 mannen en 78 vrouwen. Opvallend genoeg vertoonde de Flexindex een omgekeerde relatie met het risico op overlijden: mensen met een hogere Flexindex leefden bijna tien procent langer dan degenen met een lagere score, ongeacht of het om mannen of vrouwen ging. Na aanpassing voor leeftijd, body mass index en gezondheidstoestand bleek dat mannen en vrouwen met een lage Flexindex respectievelijk 1,87 en 4,78 keer meer kans hadden om te overlijden dan degenen met een hoge Flexindex.
Verrassend
Volgens onderzoeker Claudio Gil Araújo liggen deze resultaten overigens in de lijn der verwachting. Eerder is bijvoorbeeld al aangetoond dat goede aerobe fitheid, kracht en balans bijdragen aan een lagere sterfte. En nu hebben onderzoekers dus ontdekt dat ook verminderde lichaamssouplesse gekoppeld is aan een kortere levensduur bij mannen en vrouwen van middelbare leeftijd. “Dit had ik eigenlijk al vanaf het begin voorzien, toen ik begon met het onderzoeken van flexibiliteit en het ontwikkelen van de Flexitest,” vertelt Araújo in gesprek met Scientias.nl. “Ik had echter lange termijngegevens uit een prospectieve studie nodig om mijn hypothesen te bevestigen, en nu zijn we eindelijk zover.”
Ondertussen weten we al langer dat lichaamsbeweging heel goed voor je is. Het is gezond voor hart en vaten en bevordert de geestelijke gezondheid. Daarnaast weten we dat regelmatig matig intensief bewegen – denk aan fietsen of stevig wandelen de kans op diabetes, coronaire hartziekten, beroerte, botontkalking, depressie, dikkedarmkanker en borstkanker verkleint. Officieel wordt geadviseerd om minimaal 30 minuten per dag matig intensief te bewegen of 75 minuten per week hoog intensief te bewegen.
Waarom meer lichaamssouplesse je mogelijk helpt om langer te leven? “Het observationele karakter van de studie biedt geen bewijs voor causaliteit,” zegt Araújo desgevraagd. “We kunnen daarom geen definitief mechanisme vaststellen dat de link tussen lage lichaamssouplesse en vroegtijdige sterfte verklaart. Desondanks kunnen we aannemen dat een lagere lichaamssouplesse samenhangt met kwetsbaarheid, minder zelfstandigheid, verminderde beweging en mogelijk een hoger aantal vallen, wat kan bijdragen aan een verhoogd risico op vroegtijdig overlijden. Het is ook mogelijk dat andere subklinische of klinische aandoeningen, zoals endotheliale dysfunctie, diabetes, hypertensie en obesitas, gerelateerd zijn aan slechte flexibiliteit.”
Oefeningen
Flexibiliteitsoefeningen maken vaak deel uit van de trainingsschema’s van atleten en sporters. Deze studie toont echter aan dat dergelijke oefeningen ook voor anderen waardevol kunnen zijn. Aangezien flexibiliteit meestal afneemt met de leeftijd, benadrukt het onderzoek hoe essentieel het is om regelmatig aan je lichaamssouplesse te werken. “Fysieke fitheid bestaat uit verschillende onderdelen die je kunt opdelen in aerobe en niet-aerobe aspecten, zoals spierkracht, flexibiliteit, balans en lichaamssamenstelling,” legt Araújo uit. “Net zoals in het onderwijs waar je een bepaald niveau moet halen in alle vakken om verder te komen, geldt dit ook voor fysieke fitheid. Het is fantastisch om lange afstanden te kunnen rennen, maar we moeten ook in staat zijn om dingen zoals bagage, boodschappen of een baby te dragen, zonder moeite op één voet te staan en flexibel genoeg te zijn in de meeste gewrichten om dagelijkse activiteiten probleemloos uit te voeren.”
Sportschool
Wil je je lichaamssouplesse verbeteren? Dan is het verstandig om advies te vragen bij een sportschool. “Een persoonlijk flexibiliteitsprogramma kan worden opgesteld nadat je flexibiliteit volledig is beoordeeld (bijvoorbeeld met de Flexitest),” stelt Araújo. “Het doel is om het bewegingsbereik in de gewrichten waar je goed presteert te behouden en om het bewegingsbereik te verbeteren in de gewrichten die enige beperkingen vertonen, zoals een score van 0 of 1 in de Flexitest.”
Al met al suggereert de studie dat lichaamssouplesse een belangrijke bijdrage levert aan een betere gezondheid en mogelijk dus ook een langere levensduur. “Flexibiliteit is nu officieel erkend als een belangrijke factor voor gezondheid,” concludeert Araújo. “Het blijkt zelfs verbonden met de meest directe en relevante maatstaf voor gezondheid: natuurlijke sterfte. Er zou dan ook meer aandacht moeten komen voor flexibiliteitsoefeningen.”
