De machtige Spinosaurus – die wel vijftien meter lang kon worden – moet op onnavolgbare wijze over de rivieren hebben geregeerd.
Tot voor kort werd aangenomen dat dinosaurussen uitsluitend landdieren waren. Totdat een onlangs gepubliceerde studie daar korte metten mee maakte. Onderzoekers waren in Marokko op een vinachtige staart gestuit die aan de roofzuchtige Spinosaurus aegyptiacus toebehoorde. Het onderzoek vormde het eerste bewijs dat sommige dinosaurussen wel degelijk konden zwemmen. En nu zet de vondst van meer dan duizend dinosaurustanden die theorie nog meer kracht bij.
Spinosaurus aegyptiacus
De Spinosaurus aegyptiacus was een vijftien meter lang beest die een slordige zes ton kon wegen. ’s Werelds enige bestaande skelet van een Spinosaurus aegyptiacus is gevonden in de zogenoemde ‘Kem Kem Group’, een regio in de Marokkaanse Sahara. Hoewel deze woestijn vandaag de dag een droge en dorre omgeving voorstelt, herbergde deze in vervlogen tijden een enorm riviersysteem. Onderzoekers kwamen in 2014 tot de conclusie dat de Spinosaurus aegyptiacus een visetende dinosaurus moet zijn geweest, die trekjes van een amfibische levensstijl vertoonde. Dit blijkt bijvoorbeeld uit zijn relatief korte achterpoten, brede voeten en langwerpige kaken met kegelvormige tanden. Toch kon deze theorie op veel kritiek rekenen, voornamelijk omdat het skelet geen uitgesproken botstructuren vertoonde die voor de dino nodig moeten zijn geweest om zich door het water te kunnen verplaatsen.
Vinachtige staart
In 2019 besloten onderzoekers terug te keren naar de Marokkaanse vlakte. En hier troffen ze tot hun vreugde nog meer fossiele overblijfselen van een Spinosaurus aegyptiacus aan. De meest verrassende vondst was een complete, vinachtige staart. Deze staart leek na een grondige analyse toe te behoren aan een heus zwemmend ‘riviermonster’ dat in het water vertoefde en zijn staart kon gebruiken om zich door het water te verplaatsen. Het betekent dat Spinosaurus aegyptiacus zijn staart heen en weer kon bewegen om zich op die manier door het water voort te stuwen. En dat zette veel opvattingen over dinosaurussen op zijn kop. Want het betekent dat zwemmende dino’s mogelijk echt hebben bestaan.
Tanden
Toch schreeuwden deze bevindingen om vervolgonderzoek. En dat is er nu van gekomen. In een nieuwe studie keerden onderzoekers wederom terug naar de oude Marokkaanse rivierbedding op zoek naar nog meer resten van de Spinosaurus aegyptiacus. En opvallend genoeg troffen ze hier een overvloed aan tanden aan waarvan de meeste ooit in de bek van de Spinosaurus aegyptiacus moeten hebben gezeten. “De tanden van Spinosaurus hebben een duidelijk oppervlak,” legt onderzoeker Aaron Quigley uit. “Ze hebben een gladde ronde doorsnede die glinstert wanneer ze tegen het licht worden gehouden.” In totaal werden er maar liefst 1200 tanden gevonden, waarvan bijna de helft aan de Spinosaurus aegyptiacus kon worden toegeschreven. “Dit enorme aantal onthult dat de Spinosaurus in groten getale in het gebied voorkwam,” concludeert onderzoeker David Martill. “We kennen geen andere plek waar zoveel tanden van een dinosaurus zijn teruggevonden.”
Riviermonster
De ontdekking stelt volgens de onderzoekers nu onomstotelijk vast dat de Spinosaurus een angstaanjagend riviermonster moet zijn geweest. “De grote hoeveelheid gevonden tanden in vergelijking met die van andere dinosaurussen is een weerspiegeling van hun aquatische levensstijl,” legt Martill uit. “Een dier dat een groot deel van zijn tijd in het water doorbrengt draagt veel vaker bij aan afzettingen in rivieren dan de dinosaurussen die alleen zo nu en dan de rivier bezochten, bijvoorbeeld om langs de oevers water te drinken.” Dat er dus zoveel tanden zijn aangetroffen betekent dat het beest zijn hele leven in het water doorbracht. “We kunnen nu bevestigen dat deze gigantische dino’s niet alleen op deze plekken leefden, maar er ook stierven,” gaat Martill verder. “De resultaten uit deze studie zijn volledig in overeenstemming met het idee van een echt, in het water levend riviermonster.”
In de uitgestrekte Marokkaanse Sahara-woestijn zijn overigens nog meer bijzondere resten ontdekt. “De rivierbeddingen van de Kem Kem Group herbergen niet alleen overblijfselen van de Spinosaurus, er zijn ook resten van vele andere wezens gevonden, waaronder zaagvissen, coelacanten, krokodillen, vliegende reptielen en andere op het land levende dinosaurussen,” somt onderzoeker Thomas Beevor op. Onderzoekers denken dan ook dat 100 miljoen jaar geleden woeste roofdieren het gebied onveilig maakten. Het is dan ook niet voor niets dat wetenschappers deze plek als gevaarlijkste plaats in de geschiedenis van de aarde aanwijzen.
