Medicijn gevonden dat het nieuwe coronavirus binnen 48 uur uitschakelt

Het medicijn – dat nu gebruikt wordt om parasieten te bestrijden – lijkt in ieder geval in het laboratorium veelbelovend.

Update na publicatie (laatst bijgewerkt 1 feb. 2022)
Let op, dit artikel gaat over één van de eerste onderzoeken in een lab-omgeving en is in april 2020 geschreven. Op dat moment leek het onderzoek van deze wetenschappers hoopgevend, maar er is altijd een groot verschil tussen laboratoriumonderzoek op celniveau en de werking van een medicijn in de praktijk. Later zijn er klinische onderzoeken uitgevoerd, maar de wetenschap achter ivermectine is ‘zwak’: onderzoeken staan in dubieuze papers, er is verkeerde data gebruikt of er zijn te weinig proefpersonen. Er zijn tot op heden geen overtuigende bewijzen dat ivermectine werkt als medicijn tegen corona. De vaccins bieden op dit moment de beste bescherming. Er wordt nog wel voortdurend onderzoek gedaan naar goede medicijnen tegen corona.

Tot die conclusie komen onderzoekers van Monash University nadat ze het middel in het laboratorium loslieten op cellen die met het virus geïnfecteerd waren. De experimenten wijzen uit dat het middel het virus binnen 48 uur kan doden. “We ontdekten dat een enkele dosis in 48 uur tijd in feite al het virale RNA verwijderde en dat er zelfs na 24 uur al sprake was van een significante afname van het virus,” aldus onderzoeker Kylie Wagstaff.

Meer onderzoek
Of dit dan de behandeling is waar talloze patiënten wereldwijd naar smachten? Die conclusie zul je Wagstaff nog niet zo snel horen trekken. Het is namelijk belangrijk om je te realiseren dat deze resultaten enkel in het laboratorium geboekt zijn. Of het middel in vivo – oftewel in het menselijk lichaam – hetzelfde resultaat heeft, is nog onduidelijk. “We moeten nu uitzoeken of de dosis waarin je het aan mensen kunt toedienen, effectief is. Dat is de volgende stap.”

Over ivermectine
Wagstaff en collega’s bogen zich al snel nadat het nieuwe coronavirus SARS-CoV-2 tot een pandemie uitgroeide, over het betreffende geneesmiddel: ivermectine. Het medicijn wordt nu ingezet om parasieten te bestrijden. Zo krijgen mensen het bijvoorbeeld voorgeschreven bij worminfecties. Maar eerdere studies hebben al uitgewezen dat het in vitro – oftewel buiten het lichaam, in kweekculturen in het lab – ook wel raad weet met een breed scala aan virussen, waaronder zika en het influenzavirus. En dat bracht Wagstaff en collega’s op het idee om het middel ook los te laten op het nieuwe coronavirus.

Hoe werkt het?
Het levert in ieder geval in het laboratorium veelbelovende resultaten op. Hoe het middel in de petrischaaltjes van Wagstaff en collega’s precies afrekent met het virus is niet onderzocht. Maar de wetenschappers hebben daar – afgaand op wat ze het middel eerder met andere virussen hebben zien doen – wel ideeën over. Ons immuunsysteem maakt normaliter korte metten met lichaamsvreemde stoffen, zoals virussen. Om toch cellen te kunnen infecteren, onderdrukt het nieuwe coronavirus die immuunrespons, waardoor onze cellen er minder goed in slagen om het virus op te ruimen. En ivermectine lijkt er kort gezegd voor te zorgen dat het virus er niet meer in slaagt om onze cellen ervan te weerhouden het virus op te ruimen.

Vervolgonderzoek
Als uit vervolgonderzoek blijkt dat het middel ook in het menselijk lichaam wel raad weet met SARS-CoV-2 dan kan het in theorie snel gaan. Omdat ivermectine al een bestaand en dus goedgekeurd en veilig bevonden medicijn is, kan het in principe snel worden ingezet om geïnfecteerde patiënten te behandelen. Zover is het echter nog niet, zo blijven Wagstaff en collega’s benadrukken. Eerst moet er in het laboratorium nog meer onderzoek worden gedaan en dan pas kan er na worden gedacht over klinisch onderzoek, waarbij het middel op mensen wordt getest. En om dat alles mogelijk te maken, is heel dringend geld nodig.

Malariamedicijn
Op dit moment is er geen effectieve behandeling voor mensen die met SARS-CoV-2 besmet zijn geraakt. Artsen behandelen momenteel dan ook noodgedwongen de symptomen. Onderzoekers wereldwijd werken hard om daar verandering in te brengen. Zij kijken daarbij – vanwege de urgente vraag naar een behandeling – het liefst naar bestaande medicijnen. Zo werd eerder al geopperd dat een bestaand malariamedicijn kon helpen in de behandeling tegen COVID-19. Maar wetenschappelijke studies naar de effectiviteit van het middel leveren tot op heden uiteenlopende resultaten op. Er is tot op heden dus geen hard bewijs dat dit geneesmiddel het verschil kan maken.

Dat een effectieve behandeling tegen COVID-19 hard nodig is, staat buiten kijf. Wereldwijd is het virus inmiddels bij meer dan 1,2 miljoen mensen officieel vastgesteld. En bijna 70.000 mensen zijn aan de gevolgen van het virus overleden. Lang leek China – het land waarin het virus voor het eerst opdook – het hardst te zijn getroffen, maar inmiddels tellen de VS, Spanje, Italië, Duitsland en Frankrijk meer officiële besmettingen dan China. In Nederland zijn meer dan 17.000 besmettingen bevestigd en 1766 mensen zijn aan de gevolgen van het virus overleden. Maatregelen bedoeld om de verspreiding van het virus af te remmen, lijken ondertussen hun vruchten af te werpen. Onduidelijk is nog hoelang die maatregelen – of in ieder geval een deel ervan – in stand moeten worden gehouden om het virus echt onder controle te houden. Deskundigen sluiten niet uit dat onze samenleving er zeker nog 12 tot 18 maanden anders uit zal zien dan in pre-COVID-19-tijden.

Bronmateriaal

"Lab experiments show anti-parasitic drug, Ivermectin, eliminates SARS-CoV-2 in cells in 48 hours" - Monash University
Afbeelding bovenaan dit artikel: BlenderTimer (via Pixabay)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd