Nee, we hebben het niet het ingrediënt voor chocolade – hoewel we dat de Marsmannetjes zo gegund hadden – maar over een klomp ijzer die vanuit de ruimte op het oppervlak van de rode planeet is geploft en door astronomen de ietwat verwarrende naam ‘Cacao’ toebedeeld heeft gekregen.
Marsrover Curiosity is nog altijd bezig aan zijn onderzoek naar Mount Sharp; een berg in het hart van de Gale-krater op Mars. En eind vorige maand stuitte de rover daarbij op een bijzonder object: een meteoriet. Het gaat om een meteoriet die voornamelijk uit ijzer en nikkel bestaat.
Laser
Astronomen hebben de meteoriet de naam ‘Cacao’ gegeven. De meteoriet is ongeveer 30 centimeter groot en inmiddels ook al wat nader door Curiosity onder de loep genomen. Zo heeft de rover er laserstralen op afgevuurd, om de samenstelling ervan te kunnen achterhalen (zie afbeelding hieronder).
Egg Rock
Het is zeker niet voor het eerst dat Curiosity op een ijzeren meteoriet stuit. Zo vond deze in 2016 bijvoorbeeld ‘Egg Rock’; een ruimtesteen ter grootte van een golfbal. Dit was direct ook de eerste ijzeren meteoriet die op Mars met behulp van laserstralen nader geanalyseerd werd.
Lebanon
Minstens zo indrukwekkend is het exemplaar dat Curiosity twee jaar eerder, in 2014, ontdekte en dat je hieronder ziet. Deze ijzeren meteoriet kreeg de naam ‘Lebanon’ en meet maar liefst 2 meter. Op de voorgrond ligt een kleinere meteoriet die aangeduid wordt als ‘Lebanon B’.
Hoelang meteorieten zoals Lebanon, Egg Rock of Cacao al op het oppervlak van Mars rusten, is onmogelijk te achterhalen, aldus NASA. Maar mogelijk ploften sommigen miljoenen jaren geleden reeds op de rode planeet neer.
Op aarde
IJzeren meteorieten zijn op zichzelf niet heel zeldzaam; ook op aarde worden ze regelmatig teruggevonden, hoewel stenen exemplaren hier toch net wat vaker opduiken. Op Mars bestaat het leeuwendeel van (het kleine aantal) teruggevonden meteorieten echter uit ijzeren exemplaren. Dat is mogelijk te verklaren doordat ijzeren meteorieten veel beter dan hun stenen tegenhangers tegen de erosieprocessen op de rode planeet zijn opgewassen.
IJzeren ruimtestenen zoals Cacao vormden mogelijk in de kinderjaren van ons zonnestelsel – dus miljarden jaren geleden – de kern van planetoïden. Toen die planetoïden vervolgens met elkaar botsten, vielen hun ijzeren kernen in brokstukken uiteen. En een deel van die brokstukken landden vervolgens – in de vorm van meteorieten – op aarde en Mars. En waar ze op Mars stilletjes op ontdekking door Marswagentjes – zoals Curiosity – wachtten, ging het op aarde heel anders. Daar gebruikten onze verre voorouders – lang voor ze wisten hoe ze aards ijzererts konden benutten – de meteorieten namelijk als een welkome bron van ijzer. Ze maakten er bijvoorbeeld messen en dolken van. Eén van de bekendste voorbeelden daarvan is wel de ‘buitenaardse’ dolk die in 1925 door Howard Carter in het graf van de Egyptische farao Toetanchamon werd teruggevonden.
